საქართველოს ადმინისტრაციულ-ტერიტორიულ ერთეულებში, ბოლნისის, გარდაბნის, დმანისის, თეთრიწყაროს, მარნეულის, წალკის მუნიციპალიტეტებსა და ქალაქ რუსთავის მუნიციპალიტეტში
In administrative-territorial units of Georgia: Bolnisi, Gardabani, Dmanisi, Tetritskaro, Marneuli, Tsalka municipalities and City Rustavi municipality
24 აპრილი 2020
Ge/Az
გიორგი გახარიამ ანტიკრიზისული ეკონომიკური გეგმა წარადგინა
ყველა ის ნაბიჯი, რომელსაც მთავრობა დგამს, პირველ რიგში გამოწვეულია ჯანმრთელობის, სიცოცხლის დაცვისა და შემდეგ ეკონომიკის გადარჩენის მოტივაციით, - ამის შესახებ საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა გიორგი გახარიამ უწყებათაშორის საკოორდინაციო საბჭოსთან არსებული ანტიკრიზისული ეკონომიკური ჯგუფის სხდომაზე განაცხადა, სადაც ანტიკრიზისული ეკონომიკური გეგმა წარადგინა.
მთავრობის მეთაურმა ხელისუფლების მიერ კორონავირუსთან ბრძოლის პროცესში გადადგმულ ნაბიჯებზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ კრიზისის მენეჯმენტის პროცესს აქვს გარკვეული თავისებურებებიც, რაც აუცილებლად გასათვალისწინებელია.
გიორგი გახარიამ მადლობა გადაუხადა ვირუსთან ბრძოლის წინა ხაზზე მყოფ პირებს და ყველა მოქალაქეს, რომელიც სახლში რჩება და იცავს საგანგებო მდგომარეობით დაწესებულ შეზღუდვებს.
„მესამე თვეა, საქართველო უმკლავდება გლობალურ ეპიდემიას, რომელმაც ფაქტობრივად ერთ დღეში შეცვალა ჩვენი ყოველდღიური ცხოვრების სახე. ამ გლობალურ გამოწვევასთან გამკლავების ნაწილში საქართველოს სახელისუფლებო გუნდი ეყრდნობა პირველ რიგში პროფესიონალების რჩევებს და ასევე მწყობრ, თანმიმდევრულ ნაბიჯებს. ეს არის ყველაზე მნიშვნელოვანი და წარმატების ერთ-ერთი საფუძველი. ყველას უნდა გვესმოდეს, რომ სირთულეების და დისკომფორტის მიუხედავად, რომელსაც ყოველდღიურად ხვდება ჩვენი თითოეული მოქალაქე, სხვა გზით შეუძლებელია გავუმკლავდეთ ამ გამოწვევას, ამ ბრძოლას, რადგან დღეს არ არსებობს მეცნიერულად დასაბუთებული რეცეპტი კორონავირუსთან ბრძოლისა, გარდა სოციალური დისტანციის დაცვის, პირბადეების ტარების, მობილობის შემცირების და ა.შ ამიტომ იძულებული გავხდით, მიგვეღო ბევრი საკმაოდ არაკომფორტული ნაბიჯი, რაც ცვლის ჩვენს ყოველდღიურ ცხოვრებას. სწორედ ამიტომ, მინდა მადლობა გადავუხადო იმ ადამიანებს, რომლებიც წინა ხაზზე არიან და იბრძვიან ვირუსის გავრცელების წინააღმდეგ, ხაზგასმით მადლობას ვუხდი იმ ადამიანებს, რომლებიც რჩებიან სახლში და იცავენ იმ პირობებს, რომლებიც აუცილებელია, რომ გავუმკლავდეთ ამ ვირუსს“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
პრემიერმა აღნიშნა, დღეს ხელისუფლება ორ მთავარ ფრონტზე იბრძვის - მოქალაქეების ჯანმრთელობა და სიცოცხლე და ეკონომიკა და სოციალური უზრუნველყოფა, ამიტომ ყველა ის ნაბიჯი, რომელსაც მთავრობა დგამს, გამოწვეულია ჯანმრთელობის, სიცოცხლის დაცვისა და შემდგომ ეკონომიკის გადარჩენის მოტივაციით.
მთავრობის მეთაურმა კორონავირუსთან ბრძოლის პროცესსა და სპეციალურ ფონდში შეტანილი წვლილისთვის განსაკუთრებული მადლობა გადაუხადა ფონდ „ქართუს“ და ბიძინა ივანიშვილს, ასევე ყველა ადამიანს, რომელმაც ფონდს ფინანსური დახმარება გაუწია.
„მადლობა თითოეულ საჯარო მოხელეს, კერძო სექტორის წარმომადგენელს, თითოეულ მოქალაქეს, რომელმაც ფინანსური დახმარება გაუწია კორონავირუსის წინააღმდეგ შექმნილ სპეციალურ ფონდს, რომელშიც უკვე საკმაოდ სოლიდური თანხა მოგროვდა. განსაკუთრებულ მადლობას ვუხდი ფონდ ქართუს და ბიძინა ივანიშვილს, იმ წვლილისთვის, რომელიც მან ამ ბრძოლაში შეიტანა ფინანსურადაც და რა თქმა უნდა მისი პირადი ჩართულობით მენეჯმენტის ნაწილში“, - აღნიშნა პრემიერმა.
მისი თქმით, მთავრობას აქვს 3 ძირითადი საპასუხისმგებლო ზონა. ესაა ეპიდემიის დაძლევა, მოსახლეობის სოციალური დაცვის უზრუნველყოფა და ეკონომიკის სწრაფი ამუშავება. ყველა ის ნაბიჯი, რომელიც ჩვენ გადავდგით და მომავალში გადავდგამთ იქნება ზრუნვის ამ სამი ძირითადი მიმართულებით,- ამის შესახებ საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა გიორგი გახარიამ ანტიკრიზისული ეკონომიკური გეგმის წარდგენისას, უწყებათაშორის საკოორდინაციო საბჭოსთან არსებული ანტიკრიზისული ეკონომიკური ჯგუფის სხდომაზე განაცხადა.
როგორც მთავრობის მეთაურმა აღნიშნა, პანდემიასთან ბრძოლა იყოფა გარკვეულ ეტაპებად.
„პირველი ეტაპი გახლდათ გადაუდებელი სასწრაფო დახმარება, როგორც ჩვენი მოქალაქეების სოციალური თვალსაზრისით უზრუნველყოფის მიმართულებით, ისე ჩვენი ეკონომიკის, მეწარმეების დახმარების თვალსაზრისით და ამას თავისი ახსნა და ლოგიკა ჰქონდა. შემდგომ ჩვენ გვქონდა სამუშაო ჩვენს საერთაშორისო პარტნიორებთან და ფონდებთან იმისთვის, რომ ის დანაკლისი, რომელიც ჩვენმა კრიზისულმა ბიუჯეტმა განიცადა თანმიმდევრულად შეგვევსო იმ ფინანსური რესურსებით, რომელიც საჭირო იყო და არის დღესაც როგორც ვირუსთან გამკლავების თვალსაზრისით, ასევე, ჩვენი მოქალაქეების სოციალური დახმარებისა და შემდგომი ეკონომიკის აღდგენის თვალსაზრისით. ჩვენ დღეს უკვე გვაქვს გარკვეული შედეგები ამ მიმართულებით და უნდა წარმოვადგინოთ პრეზენტაციის სახით, როგორც ეკონომიკური ჯგუფის, ისე ჩვენი მოქალაქეების წინაშე. რა თქმა უნდა, აქ შესაძლოა იყოს გარკვეული სადისკუსიო თემები, რაზეც შემდგომში შეგვეძლება ვიმსჯელოთ,“- განაცხადა პრემიერმა.
მისივე თქმით, აღნიშნული პრეზენტაცია ერთობლივი შრომის შედეგია.
„ხაზგასმით მინდა აღვნიშნო ის ფასეულობა, რომელიც ამ ეკონომიკურ ჯგუფს გააჩნია, სადაც წარმოდგენილია ხელისუფლების ყველა შტო - პარლამენტი, ეროვნული ბანკი, პრეზიდენტი, საინვესტიციო საბჭო, მთავრობა და საერთო ჯამში თითქმის ყველანი აქ ვართ,“- განაცხადა გიორგი გახარიამ.
პრემიერ-მინისტრის შეფასებით, COVID 19-თან ბრძოლის თვალსაზრისით საქართველოს მონაცემების სხვა ქვეყნებთან შედარებისას, რიცხვები საკმაოდ იმედისმომცემია და ამის ძირითადი არგუმენტია ის, რომ მთავრობამ საკმაოდ ადრე დაიწყო შესაბამისი ღონისძიებების განხორციელება.
როგორც მთავრობის მეთაურმა აღნიშნა, 28 იანვარს შეიქმნა საკოორდინაციო საბჭო, 26 თებერვალს ქვეყანას ჰყავდა პირველი ინფიცირებული და საგანგებო მდგომარეობა გამოცხადდა 21 მარტს.
„საქართველოს მთავრობამ საკოორდინაციო საბჭო შექმნა ჯერ კიდევ 28 იანვარს. თუმცა პირველი ინფიცირებული ჩვენ გვყავდა 26 თებერვალს. საბჭოს ფორმატში ყოველდღიურად ვიკრიბებოდით და ვდგამდით იმ ნაბიჯებს, რომელიც იყო საჭირო პანდემიასთან გამკლავების თვალსაზრისით“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
პრემიერ-მინისტრის თქმით, საწყის ეტაპზე გამოვლინდა საბჭოს მუშაობის ორი ძირითადი მიმართულება - მოქალაქეების ჯანმრთელობა და საქართველოს ეკონომიკის გადარჩენა.
„მაშინვე გამოვლინდა ორი ძირითადი ფრონტის ხაზი, რომელზეც მოგვიწევდა ბრძოლა - ჯანმრთელობა, მოქალაქეების სიცოცხლის გადარჩენა და საქართველოს ეკონომიკის გადარჩენა. ეს პირველივე დღიდან იყო ჩვენთვის გასაგები და მას შემდგომ, რაც პანდემია ხდებოდა სულ უფრო გლობალური, ეს ნათელი გახდა ყველასთვის“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
პრემიერის თქმით, პირველი ეტაპი შედგებოდა მდგომარეობის სწრაფი შეფასების, ყველაზე კრიტიკული წერტილების გამოვლენის და ამ წერტილების, ამ მიმართულებების სწრაფი დახმარებისგან.
„ის, რაც ჩვენ გავაკეთეთ 13 მარტიდან 1-ელ აპრილამდე, იყო სწრაფად მიღებული გადაწყვეტილებები - მოქალაქეების დახმარება კომუნალური გადასახადების თვალსაზრისით და აქ მოვიცავით 1.2 მილიონი მოქალაქე; საუბარია წყლის, დასუფთავებისა და ელექტროენერგიის გადასახადზე; გარდა ამისა, ჩვენ დავასუბსიდირეთ 670 ათასზე მეტი ოჯახისთვის ბუნებრივი აირის გადასახადი და ამაში, კრიზისის დაწყების პირველივე დღიდან, ბიუჯეტიდან გავიღეთ 150 მილიონი ლარი“, - განაცხადა პრემიერ-მინისტრმა.
გიორგი გახარიამ ასევე ხაზი გაუსვა, რომ სასწრაფოდ გადაწყდა, სახელმწიფოს დაეზღვია ფასების ზრდის რისკი 9 ძირითად პროდუქტზე.
„პირველივე შეფასებიდან ნათელი გახდა პირველადი მოხმარების პროდუქტებზე ფასების ზრდის რისკი, რადგან პანდემია სულ უფრო და უფრო გლობალურ ხასიათს იღებდა და სახელმწიფოებმა თავიანთი ბაზრების ჩაკეტვის და საექსპორტო, განსაკუთრებით პირველადი მოთხოვნის სასურსათო პროდუქტებზე ექსპორტის შეზღუდვის გადაწყვეტილება მიიღეს. შესაბამისად, აშკარა გახდა ფასების ზრდის რისკი და სასწრაფოდ იყო მიღებული გადაწყვეტილება იმის თაობაზე, რომ სახელმწიფოს დაეზღვია 9 ძირითად პროდუქტზე ფასების ზრდის რისკი, რაც ჩვენ მოვახერხეთ. ამაში დავხარჯეთ 15 მილიონი ლარი და ძირითად მსხვილ იმპორტიორ კომპანიებთან გაფორმდა შეთანხმება, რომლის საფუძველზეც, მათ მყარად ჰქონდათ დაზღვეული ფასების ზრდის რისკი“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
პრემიერ-მინისტრმა აღნიშნა, რომ სახელმწიფოს დახმარებით, მოქალაქეებს სესხის მომსახურება 3 თვით გადაუვადდათ, რაც ფიზიკური პირებისთვის უაღრესად მნიშვნელოვანი იყო მაშინ, როდესაც მათ, ელემენტარულად, შემოსავალი დაკარგეს.
„დღემდე, ამ შეღავათით უკვე ისარგებლა ჩვენმა 600 000-მა მოქალაქემ. რა თქმა უნდა, ეს ყველაფერი განხორციელდა საბანკო სექტორთან ერთად, თუმცა, აქ სახელმწიფოს, მთავრობის, ეროვნული ბანკის და კერძო საბანკო სექტორის ჩართულობა და პარტნიორობა იყო უაღრესად მნიშვნელოვანი“, - განაცხადა პრემიერ-მინისტრმა.
გიორგი გახარიას თქმით, პირველივე დღიდან აშკარად გამოჩნდა, რომ დარტყმის პირველ ხაზზე იყო ტურისტული ბიზნესი და ეს იყო ყველაზე მძიმე შედეგი, რაც ქვეყნის ეკონომიკამ და ამ სექტორმა მიიღო.
„ჩვენ მაშინვე მივიღეთ გადაწყვეტილება ქონების და საშემოსავლო გადასახადების 1-ელ ნოემბრამდე გადავადების შესახებ. ამ შეღავათით ისარგებლა 4 500-მა ბიზნესმა და 90 მილიონის ვალდებულებები გადავადდა, თუმცა აქ კარგად ჩანს რას ნიშნავს გლობალური პანდემიის გამოწვევა, როდესაც შეუძლებელია გრძელვადიანი პროგნოზირება“, - განაცხადა პრემიერმა.
მთავრობის მეთაურის განმარტებით, ამასთან ერთად მცირე სასტუმროებს სახელმწიფომ დაუსუბსიდირა 6 თვის საპროცენტო განაკვეთის 80%.
„თუმცა, ყველას კარგად გვესმის, რომ ეს შეღავათი უკვე აქტუალური და საკმარისი აღარ არის და მთავრობა უკვე ფიქრობს იმაზე, ტურისტულ სექტორს დამატებით როგორ მიეხმაროს. ეს არის ის ძირითადი სპეციფიკა, რომელიც ამ გლობალურ პანდემიას ახლავს - შეუძლებელია გრძელვადიან პროგნოზზე მკაცრად, აკადემიურად საუბარი“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
პრემიერ-მინისტრმა ასევე ისაუბრა ინფრასტრუქტურულ პროექტებზე, რომელთა შემთხვევაში სახელმწიფომ სამშენებლო მასალების ფასის ზრდა 200 მლნ ლარის ოდენობით დააზღვია.
„მოგეხსენებათ, ჩვენი ქვეყნის ეკონომიკური ზრდის ერთ-ერთი ძირითადი მამოძრავებელი ძალა გახლავთ ინფრასტრუქტურული პროექტები და მათაც შეექმნათ რისკი ფასების დაზღვევის, რაც მთავრობამ განიხილა და მივიღეთ გადაწყვეტილება 200 მლნ ლარის ოდენობით ინფრასტრუქტურულ პროექტებს დავუზღვიოთ ფასთა შორის სხვაობა, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ეს, როგორც მიმდინარე პროექტებზე, ისე სატენდეროდ გამოტანილი პროექტებისთვის, რათა ქვეყნის ეკონომიკა არ შეჩერდეს და სამუშაო ადგილები შევინარჩუნოთ იქ, სადაც ამას ჩვენთვის კრიტიკულად დიდი მნიშვნელობა აქვს, ვსაუბრობთ ინფრასტრუქტურულ პროექტებზე,“- აღნიშნა პრემიერმა.
მთავრობის მეთაურის შეფასებით, სწრაფი დახმარების კონტექსტში, მნიშვნელოვანი იყო ჩვენი ავტოიმპორტიორებისათვის საბაჟო გადასახადის გადავადებაც.
„ჩვენ სწრაფად მივიღეთ ეს გადაწყვეტილება, 50 მლნ-იანი პაკეტი იყო და დღეის მდგომარეობით 38 000-მა იმპორტიორმა ისარგებლა ამ შეღავათით. ასევე, საბანკო სექტორთან თანამშრომლობით, ჩვენ მივიღეთ გადაწყვეტილება იურიდიული პირებისთვის სესხების რესტრუქტურიზაციის შესახებ, რომლითაც, დღეის მდგომარეობით, ისარგებლა 7 000-მა იურიდიულმა პირმა. ეს არის უკიდურესად მნიშვნელოვანი. ესენია ის კომპანიები, რომელთაც ყოველდღიური შემოსავალი დაკარგეს მოკლევადიან პერიოდში და აბსოლუტურად მოულოდნელად“, - აღნიშნა პრემიერმა.
გიორგი გახარიას განცხადებით, ეს ყველაფერი იყო ის ძირითადი, ექსტრემალური სასწრაფო დახმარება, რომელიც მთავრობამ გაუწია მოქალაქეებს სოციალურად და მიზნობრივად და, ასევე, ეკონომიკის იმ დარგებს, რომლებმაც პირველი დარტყმა მიიღეს, მათ შორის ტურიზმს. მისივე თქმით, მთავრობა ეცადა, ინფრასტრუქტურული პროექტები არ გაჩერებულიყო.
„შემდეგ ჩვენ გვქონდა გარკვეული პაუზა, რომ დონორებთან ერთად შეგვეფასებინა არსებული ვითარება და მიგვეღო კრიზისული ბიუჯეტის საპროგნოზო მაჩვენებლები, რამაც აჩვენა, რომ ქვეყნის ეკონომიკური ზრდა იქნება -4%, რომ ბიუჯეტი შემოსავლების სახით დაკარგავს 1,8 მილიარდ ლარს, რა თქმა უნდა სწრაფად მივიღეთ გადაწყვეტილება მიმდინარე ხარჯების შემცირების თაობაზე და ამან ჩვენ მოგვცა დაახლოებით 300 მილიონი ლარი, თუმცა ასევე გასათვალისწინებელი იყო, რომ ბიუჯეტის ხარჯვით ნაწილს ემატებოდა როგორც სოციალური, ეკონომიკური მხარდაჭერის კომპონენტები, ასევე Covid-19-თან გამკლავების, მართვის სამედიცინო ხარჯები და შესაბამისად, ბიუჯეტის დასაბალანსებლად, აშკარა გახდა, რომ ჩვენ გვაკლია 3,9 მილიარდი ლარი. უკვე გვქონდა ჩვენ გარკვეული სამოქმედო გეგმა, რომ დაგვეწყო მუშაობა, როგორც საერთაშორისო პარტნიორებთან, ასევე დონორებთან,”- განაცხადა პრემიერმა.
გიორგი გახარიას შეფასებით, საქართველოს დაუფიქსირდა უპრეცედენტო საერთაშორისო მხარდაჭერა და ეს გამოიხატება იმაში, რომ სტრატეგიულმა და საერთაშორისო პარტნიორებმა - აშშ-მა, ევროკავშირმა, გარდა იმისა, რომ სიტყვიერად გამოუცხადეს მხარდაჭერა საქართველოს მთავრობის მიერ გატარებულ ღონისძიებებს, ფინანსური მხარდაჭერის პაკეტების შესთავაზეს და დღეს საქართველო პირველი ქვეყანაა, რომელმაც კრიზისის პერიოდში საერთაშორისო სავალუტო ფონდთან შეათანხმა ახალი პროგრამის პარამეტრები.
„ამ მუშაობას დასჭირდა თვე-ნახევარი, ორი თვე, რის შედეგადაც ჩვენ შეგვიძლია ვთქვათ, რომ საქართველოს დაუფიქსირდა უპრეცედენტო საერთაშორისო მხარდაჭერა და ეს გამოიხატება იმაში, რომ ჩვენმა სტრატეგიულმა და საერთაშორისო პარტნიორებმა - აშშ-მა, ევროკავშირმა, გარდა იმისა, რომ სიტყვიერად გამოუცხადეს მხარდაჭერა საქართველოს მთავრობის მიერ გატარებულ ღონისძიებებს, ასევე ფინანსური მხარდაჭერის პაკეტების შესთავაზეს და დღეს ჩვენ ვართ პირველი ქვეყანა, რომელმაც კრიზისის პერიოდში საერთაშორისო სავალუტო ფონდთან შეათანხმა ახალი პროგრამის პარამეტრები. ამან ჩვენ სრულად გაგვიხსნა საშუალება, დაგვეწყო უფრო ეფექტური მუშაობა საერთაშორისო დონორებთან. ამ მუშაობის შედეგად, საქართველოს მთავრობამ, უკვე მოიპოვა 1,5 მილიარდი აშშ დოლარის დახმარების გარანტიები ბიუჯეტის და მთავრობის მიმართულებით, ისევე, როგორც ჩვენ მივიღეთ მყარი გარანტიები იმასთან დაკავშირებით, რომ საქართველოს კერძო სექტორს დამატებით ექნება წვდომა 1,5 მილიარდ აშშ დოლარზე. იმ შემთხვევაში, თუ საქართველოს მთავრობას, ეკონომიკას და კერძო სექტორს დასჭირდება დამატებითი ლიკვიდობა, ჩვენ გვაქვს სრულად გარანტირებული წვდომა 3 მილიარდი აშშ დოლარის ოდენობის რესურსზე, რაც სისწრაფის და ეფექტურობის თვალსაზრისით დღეის მდგომარეობით ერთ-ერთი საუკეთესო მაჩვენებელია“, - აღნიშნა გიორგი გახარიამ.
მთავრობის მეთაურმა ისაუბრა თითოეული მოქალაქისთვის მიზნობრივი სოციალური დახმარების გაწევაზე და აღნიშნა, რომ ეს არის ის ზრუნვის პაკეტი, რომელსაც ხელისუფლება დღეს მოქალაქეებს სთავაზობს.
„ეს არის ის მინიმუმი, რომელიც დღეს საქართველოს მთავრობას შეუძლია შესთავაზოს თითოეულ მოქალაქეს, იმ საკმაოდ შეზღუდული რესურსებიდან, რომელიც გამომდინარეობს ჩვენი ეკონომიკის სიმცირიდან, თუმცა ასევე მინდა აღვნიშნო, რომ ეს მეორე მხრივ, ჩვენ გვაკისრებს ვალდებულებას, ვიყოთ აბსოლუტურად სამართლიანები და მაქსიმალურად ეფექტურები და ყველას კარგად უნდა გვესმოდეს, რომ ამ კრიზისულ და ბრძოლის პირობებში, ჩვენთვის კრიტიკულად მნიშვნელოვანი იყო, ყველაფერთან ერთად მოგვეცვა მაქსიმალური რაოდენობა ჩვენი ქვეყნის სოციალური ფენების, რათა თითოეულ მოქალაქემდე სხვადასხვა გზით სახელმწიფოს მხრიდან ზრუნვა და სოციალური დახმარება მისულიყო“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
დღეის მდგომარეობით თითოეულ მოქალაქეზე ზრუნვის მიზნობრივი სოციალური დახმარების სქემა გამოიყურება შემდეგნაირად:
„ყველა ის დაქირავებით დასაქმებული პირი, რომელმაც ოფიციალურად მუშაობდა და კრიზისის პერიოდში, საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადების შემდგომ დაკარგა სამსახური, შემოსავალი და ვეღარ იღებს ხელფასს, მიიღებს დახმარებას სახელმწიფოს მხრიდან, 1200 ლარის ოდენობით, 6 თვის განმავლობაში, რაც ნიშნავს იმას, რომ ეს ადამიანები ყოველთვიურად მიიღებენ 200 ლარს. აქ ჩვენთვის კრიტიკულად მნიშვნელოვანი იყო ამ დახმარების მდგრადობა. დახმარებით სარგებლობას დღეის მონაცემებით, იმ ფონდებით, რომელიც ჩვენ გაგვაჩნია, შეძლებს საქართველოს მინიმუმ 350 000 მოქალაქე, რაც ბიუჯეტისთვის ნიშნავს 460 000 000 ლარის ხარჯს. ამ ღონისძიების ძირითადი მიზანია, რომ ის ადამიანები, რომლებმაც დაკარგეს სამსახური, შეგვეძლოს 6 თვის განმავლობაში ფინანსურად დავეხმაროთ მათ იმ მინიმალური მხარდაჭერით და თანადგომით, რისი შესაძლებლობაც გვაქვს“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
როგორც მთავრობის მეთაურმა აღნიშნა, დღეის მონაცემებით, დახმარებით სარგებლობას შეძლებს საქართველოს მინიმუმ 350 000 მოქალაქე, რაც ბიუჯეტისთვის 460 000 000 ლარის ხარჯს ნიშნავს.
ამასთან, ყველა ის ადამიანი, რომელიც შეინარჩუნებს სამუშაო ადგილს, ყველა ის კომპანია, რომელიც შეინარჩუნებს თითოეულ სამუშაო ადგილს, 6 თვის განმავლობაში 750 ლარამდე ხელფასის თვალსაზრისით მიიღებს სრულ სუბსიდირებას საშემოსავლო გადასახადის გადახდის კუთხით. პრემიერის ინფორმაციით, აღნიშნული დახმარების ბიუჯეტი 250 მილიონი ლარია.
„გარდა ამისა, იგივე სახის სუბსიდირებას 750 ლარის ოდენობის ხელფასზე მიიღებს ყველა სამუშაო ადგილი, რომელიც არის შენარჩუნებული და რომელზე ანაზღაურებაც არის 1500 ლარამდე. ფაქტობრივად, ჩვენ ამით ვეხმარებით, როგორც საქართველოს მოქალაქეს ასევე მეწარმეს იმისთვის, რომ შეინარჩუნოს სამუშაო ადგილი ხოლო ჩვენმა მოქალაქემ შეინარჩუნოს შემოსავალი და ხელფასი. ამ ღონისძიების ბიუჯეტი გახლავთ 250 მილიონი ლარი“, განაცხადა გიორგი გახარიამ.
პრემიერის თქმით, ასევე არის მოქალაქეების საკმაოდ სერიოზული სოციალური ჯგუფი და ფენა, რომლებიც არაფორმალურ სექტორში იყვნენ დასაქმებულები, ან თავს თვლიდნენ თვითდასაქმებულად, რომელთა იდენტიფიცირებაში სოციალური დახმარების სამსახურები ჩაერთვებიან.
„რა თქმა უნდა, სახელმწიფოსთვის უკიდურესად რთულია მათი იდენტიფიცირება, რამეთუ ისინი არ აღირიცხებიან არც ერთ ოფიციალურ ბაზაში, მაგრამ სახელმწიფო იღებს ვალდებულებას, რომ სოციალური დახმარების სამსახურების მეშვეობით და მათი იდენტიფიცირების მაქსიმალური გამარტივების გზით, მაშინ როდესაც მოხდება ასეთი ადამიანების იდენტიფიცირება, გაუწიოს მათ ერთჯერადი დახმარება 300 ლარის ოდენობით. ამ ღონისძიების დაახლოებითი ბიუჯეტი იქნება 75 მილიონი ლარი“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
ამასთანავე, სოციალურად დაუცველი მოქალაქეები, სახელმწიფოს მხრიდან, 6 თვის განმავლობაში, დამატებით, 600 ლარის ოდენობით დახმარებას მიიღებენ.
“ჩვენ, სოციალურად, საკმაოდ რთულად სტრუქტურირებული საზოგადოება გვყავს. გვყავს საკმაოდ დიდი მოცულობა სოციალურად დაუცველი მოქალაქეების. ჩვენ არ შეგვეძლო დაგვეტოვებინა თითოეული ასეთი ჯგუფი ყურადღების და სახელმწიფოს მხრიდან ზრუნვის გარეშე. ოჯახები, რომელთაც სოციალური სარეიტინგო ქულა არის 65 000-დან 100 000-მდე, ეს ნიშნავს იმას, რომ სახელმწიფო ოფიციალურად უკვე ეხმარება ამ მოქალაქეების ჯგუფს 65 000 ქულამდე, მაგრამ ყურადღების გარეშე არის დატოვებული 65 000-დან 100 000-მდე ქულის მქონე ოჯახები, რომლებსაც ვეხმარებით, მრავალშვილიანების და არასრულწლოვნების ყოლის პირობებში. თუმცა, ეკონომიკური სიდუხჭირის პირობებში, ჩვენ გადავწყვიტეთ, რომ ასეთ ოჯახებს დავეხმაროთ 6 თვის განმავლობაში 600 ლარის ოდენობით და ასეთია საქართველოში 70 000 ოჯახი, დაახლოებით 190 000 მოქალაქე. ამასთან ერთად, ოჯახები, რომელთა სოციალური სარეიტინგო ქულა არის 0-დან 100 000-მდე და ჰყავთ 3 და მეტი 16-წლამდე ასაკის შვილი, რაც ნიშნავს მრავალშვილიან ოჯახებს, ასევე სახელმწიფო დაეხმარება 6 თვის განმავლობაში 600 ლარის ოდენობით. ასეთი ოჯახების რაოდენობა დღეს საქართველოში არის 21 000 ოჯახი და ეს მოიცავს 130 000 მოქალაქეს“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
მთავრობის მეთაურის თქმით, ეს ძალიან მნიშვნელოვანი ღონისძიებაა, რამეთუ ეკონომიკური გამოწვევების და ეკონომიკური კრიზისების პირობებში, მრავალშვილიანი ოჯახები არიან ერთ-ერთი ყველაზე მოწყვლადი ფენა, რომელსაც სახელმწიფოს მხრიდან, რა თქმა უნდა, ყველა შემთხვევაში სჭირდება ფინანსური დახმარება.
“ამასთან ერთად, მკვეთრად გამოხატული შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირები და შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვები, ასევე, ისარგებლებენ 6 თვის განმავლობაში 600 ლარის დახმარების ოდენობით სახელმწიფოს მხრიდან და დღეის მდგომარეობით, საქართველოში ჩვენ გვყავს ასეთი 40 000 მოქალაქე. ამ ღონისძიების მოცულობა გახლავთ 25 მილიონი ლარი”, - განაცხადა პრემიერ-მინისტრმა.
მთავრობის მეთაურის განმარტებით, ასევე გადაწყდა, რომ ყველა პენსიონერის პენსია გაიზრდება არანაკლებ ინფლაციის მაჩვენებლისა, რაც პენსიონერებს ფაქტობრივად უზღვევს ფასების ზრდას პენსიის სახით.
„ისეთი კრიზისები, როგორიცაა გლობალური პანდემია, შეუძლებელია, გადაილახოს ერთ ან ორ თვეში, თუნდაც ერთ ან ორ წელიწადში; გლობალური პანდემიის შედეგებთან გამკლავება წლების განმავლობაში მოგვიწევს, ამიტომ, გადავწყვიტეთ, დღესვე გვეზრუნა ამაზე და ჩვენს საერთაშორისო პარტნიორებთან ერთად შეგვეთანხმებინა ჩვენს ყველაზე მოწყვლად ჯგუფზე, ჩვენს პენსიონერებზე ზრუნვის გარკვეული მექანიზმები, რომლებიც საკანონმდებლო დონეზე გამყარდება. ეს კრიტიკულად მნიშვნელოვანია სოციალური მდგრადობის შენარჩუნების თვალსაზრისით. ამასთან ერთად, 70 წელს ზემოთ პენსიონერები, გარდა ინფლაციის პროცენტული ოდენობის ზრდისა, მიიღებენ პენსიის ზრდის შესაძლებლობას ეკონომიკის ზრდის 80%-ის ოდენობით. ეს ფაქტობრივად ნიშნავს იმას, რომ 2021 წლიდან გარანტირებულად, ყველა პენსიონერს პენსია გაეზრდება მინიმუმ 20 ლარით, ხოლო 70 წელს გადაცილებულებს - 25 ლარით. ეს არის ის მინიმუმი, რომელიც ჩვენს თითოეულ პენსიონერს ინფლაციის რისკებს უზღვევს. ამას კრიტიკულად დიდი მნიშვნელობა აქვს, რამეთუ პენსიონერების საკმაოდ დიდი სოციალური ჯგუფი გვყავს და სოციალური მდგრადობის თვალსაზრისით ამას აქვს ძალიან დიდი მნიშვნელობა. ამ შეღავათებით ისარგებლებს საქართველოს 410 ათასი პენსიონერი“,- განაცხადა პრემიერმა.
გიორგი გახარიას თქმით, პოსტკრიზისული მართვის ეტაპზე სოციალური დახმარების და ქულების მინიჭების სისტემის გადახედვაც იგეგმება.
„მას შემდგომ, რაც პოსტკრიზისული მართვის ეტაპი დადგება და ეპიდემიოლოგიურ გამოწვევებს გადავლახავთ, აუცილებლად უნდა დავუბრუნდეთ სოციალური დახმარების სისტემას და გარკვეული ნაბიჯები გვექნება გადასადგმელი, რომ როგორც ქულების მინიჭების, ასევე ფინანსური დახმარების კრიტერიუმები იყოს უფრო მიზნობრივი, ობიექტური და ეფექტური. ეს არის ჩვენი ქვეყნის განვითარების და სოციალური მდგრადობის აუცილებელი ნაბიჯი“, -აღნიშნა პრემიერ-მინისტრმა.
გარდა ამისა, მეწარმეების, ეკონომიკის და ბიზნესის დახმარებისთვის - ამოქმედდება დღგ-ს ავტომატური დაბრუნების მექანიზმი - 600 მლნ ლარი, კომერციულ ბანკებს მიეწოდებათ 600 მლნ ლარის გრძელვადიანი რესურსი, ბიზნესის მხარდაჭერისთვის დამატებით გამოიყოფა 500 მლნ ლარი.
„მოქალაქეებზე ზრუნვასთან ერთად, ჩვენ უნდა ვიზრუნოთ მეწარმეებზე. ჩვენი ქვეყნის ეკონომიკის სტრუქტურა ისეა მოწყობილი, რომ სამუშაო ადგილებს უნდა ქმნიდეს და ქმნის კერძო სექტორი. დღეს საუბარია ამ სამუშაო ადგილების შენარჩუნებაზე, ამიტომ მეწარმეების, ეკონომიკის და ბიზნესის დახმარების თვალსაზრისით კრიზისულ პერიოდში ჩვენ მივიღეთ რამდენიმე მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილება, რომლებსაც კომპანიებისა და მეწარმეებისთვის კრიტიკული მნიშვნელობა აქვს. ამოქმედდება დღგ-ს ავტომატური დაბრუნების მექანიზმი, რაც იმას ნიშნავს, რომ მეწარმეს როგორც კი პირად ანგარიშზე დაუფიქსირდება ზედმეტობა, მას ავტომატურად დაუბრუნდება დღგ, ყოველგვარი მოთხოვნის გარეშე. აგრეთვე, წელს, 1 წლის განმავლობაში დამატებით 600 მლნ ლარი ბიუჯეტიდან დაბრუნებული იქნება დღგ-ს სახით. ამ ორ ღონისძიებას ერთად აქვთ კრიტიკული მნიშვნელობა კომპანიებში და მეწარმეებისთვის ლიკვიდობის შენარჩუნების თვალსაზრისით,“ - განაცხადა პრემიერმა.
მისივე თქმით, კომერციულ ბანკებს მიეწოდებათ 600 მლნ ლარის გრძელვადიანი რესურსი, ბიზნესის მხარდაჭერისთვის კი დამატებით გამოიყოფა 500 მლნ ლარი.
„ფაქტობრივად, ეს ნიშნავს, რომ ჩვენ ბანკებისთვის ლარის რესურსს ვაგრძელებთ და ბანკებს გაუჩნდება ხელმისაწვდომი ლარის შედარებით იაფი რესურსი, რაც, რა თქმა უნდა, გადაცემული იქნება პირველ რიგში ეკონომიკაში და ბიზნესის მხარდაჭერისთვის დამატებით გამოიყოფა 500 მლნ ლარი, რასაც ექნება თავისი მიზნობრივი მიმართულებები: საკრედიტო - საგარანტიო სქემა - ბიუჯეტი 300 მლნ ლარი. ესაა უაღრესად მნიშვნელოვანი ინსტრუმენტი მეწარმეების დახმარებისთვის. ძირითადი მიმართულება და მიზნობრივი ჯგუფები იქნებიან მცირე და საშუალო მეწარმეები და ჩვენ ამ ინსტრუმენტით შევძლებთ 2 მლრდ ლარის საკრედიტო პორტფელის გამყარებას, გაცემას, რაც ნიშნავს იმას, რომ სახელმწიფო მისცემს გარანტიის საშუალებას სესხის 90%-ზე. ეს უკიდურესად მნიშვნელოვანია, განსაკუთრებით, იმ მეწარმეებისთვის, რომლებსაც დაწყებული აქვთ გარკვეული პროექტები და ამ კრიზისულ ვითარებაში გადადგამენ ნაბიჯს ახალი მიმართულებების შესაქმნელად. ეს ეხება ახალ წამოწყებებს, თუმცა, იმ კომპანიებს, რომელთაც აქვთ ძველი სესხები, რესტრუქტურიზაციის სახით სახელმწიფო შეეხიდება 30% გარანტირების ნაწილში,“ - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
ამასთანავე, სახელმწიფო პროგრამის - „აწარმოე საქართველოში“ ფარგლებში იზრდება სესხის და ლიზინგის თანადაფინანსების პერიოდი, საქმიანობის სახეობები და საბრუნავი საშუალებების დაფინანსება; საპროცენტო განაკვეთის თანადაფინანსების მექანიზმი იცვლება, დაიწევს სესხის მინიმალური ზღვარი .
„სახელმწიფო პროგრამა „აწარმოე საქართველოში“ არის ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული პროგრამა კერძო მეწარმეების მხარდაჭერის თვალსაზრისით და უკიდურესად მნიშვნელოვანი იყო გარდა მიმდინარე პროექტების მხარდაჭერისა, რომელსაც რა თქმა უნდა, საერთო ეკონომიკური გამოწვევების ფონზე რეალური პრობლემები აქვთ, აგრეთვე წავახალისოთ ის ადამიანები, რომლებსაც წამოწყებული ჰქონდათ გარკვეული მზა პროექტები, ან დღეს დაინახავენ ახალი პროექტების დაწყების შესაძლებლობას. თუ სესხის და ლიზინგის თანადაფინანსების პერიოდი იყო 24 თვე, გახდება 36 თვე. ჩვენ უბრალოდ ვეხმარებით მეწარმეებს, რომლებიც დღესაც მუშაობენ ამ პროგრამებით. აგრეთვე, საპროცენტო განაკვეთის თანადაფინანსების მექანიზმი შეიცვლება და სახელმწიფოს მონაწილეობა პროცენტის დაფინანსებაში გაიზრდება, აგრეთვე, იზრდება საქმიანობის სახეობები, ჩვენ ერთი პერიოდი ვმუშაობდით, რომ „აწარმოე საქართველოს“ მიზნობრიობა გაგვეზარდა, ახლა ვხვდებით, რომ სხვა დროა და უნდა დავეხმაროთ ყველას, ვისაც სახელმწიფოსგან დახმარება სჭირდება. ამასთან, დაიწევა სესხის/ლიზინგის მინიმალური ზღვარი და საბრუნავი საშუალებების დაფინანსება იზრდება. ეს ის ინსტრუმენტებია, რომლითაც „აწარმოე საქართველოს“ პროგრამის მოსარგებლეებს, ან კომპანიებს, რომლებიც ახლა გადაწყვეტენ პროგრამით სარგებლობას სახელმწიფო უმარტივებს რესურსზე წვდომას”, - აღნიშნა პრემიერმა.
მთავრობის მეთაურის თქმით, ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კომპონენტია სოფლის მეურნეობაზე ზრუნვა.
კერძოდ, სოფლად მცხოვრებ ადამიანს, რომელიც გადაწყვეტს, ელემენტარული მცირე ბიზნესის წამოწყებას, სახელმწიფო 30 000 ლარის გრანტს გამოუყოფს.
მიკრო საგრანტო სისტემა სახელმწიფომ რამდენიმე წლის წინ დაიწყო და ეს იყო ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული პროგრამა. გიორგი გახარიას განცხადებით, აღნიშნული პროგრამა დაიწყო 5000 ლარიდან, შემდგომ გახდა 15 000, 20 000 ლარი და დღეს მთავრობამ მიიღო გადაწყვეტილება და ეს ზღვარი 30 000 ლარამდე აწია.
„სოფლის მეურნეობაზე ზრუნვა ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კომპონენტია, ეს გახლავთ ის ნაწილი, რომლის მნიშვნელობაც დღეს კიდევ უფრო დიდია. ეს შეგრძნება გააჩნია თითოეულ ჩვენს მოქალაქეს, თითოეულ ფერმერს, რამეთუ მათი ფუნქცია და როლი დღეს აშკარად გამოჩნდა, თუნდაც იმ ნაწილში, რომ მათ დააკმაყოფილონ ქვეყანაში გენერირებული მოთხოვნა, ელემენტარულ სასურსათო პროდუქტებზე, მაშინ, როდესაც ყველა ჩვენი მეზობელი პროტექციონალურად უკვე კი არ იცავს ბაზარს, არამედ, იცავს ექსპორტს, თავის ქვეყანაში წარმოებულ პროდუქტებს. ამიტომ, ჩვენთვის უკიდურესად მნიშვნელოვანი ხდება, ადგილობრივი წარმოების განვითარება, იმისთვის, რომ დავაკმაყოფილოთ ადგილობრივი მოთხოვნა. აქ სოფლის მეურნეობის ფუნქცია არის ერთ-ერთი ყველაზე წამყვანი. მიკრო საგრანტო სისტემა სახელმწიფომ დაიწყო რამდენიმე წლის წინ და ეს იყო ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული პროგრამა. ის დაიწყო 5000 ლარიდან, შემდგომ გახდა 15 000 და 20 000 ლარი. დრეს ჩვენ გადავწყვიტეთ, ეს ზღვარი 30 000 ლარამდე აგვეწია და ამ პორტფელის ოდენობაც გაგვეზარდა 40 000 000-მდე. ეს არის რეალური დახმარება სოფლად მცხოვრები ადამიანისთვის, რომელიც გადაწყვეტს, ელემენტარული მცირე ბიზნესის წამოწყებას. ჩვენ მას გრანტის სახით, ფინანსური რესურსით ვეხმარებით, პირველ რიგში, იმისთვის, რომ მან აიღოს პასუხისმგებლობა თავის თავზე და შემდგომ უკვე შექმნას დამატებითი სამუშაო ადგილები“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
გარდა ამისა, ერთწლოვანი კულტურების დაფინანსებისთვის სახელმწიფო 50 000 000 ლარს გამოყოფს.
მთავრობის მეთაურის თქმით, აგროკრედიტით სარგებლობას 5000 ფერმერი შეძლებს.
„დღეს სოფლის მეურნეობის მიმართულებით სულ უფრო და უფრო მნიშვნელოვანი ხდება პირველადი სასურსათო პროდუქტების წარმოება, უბრალოდ, სასურსათო ბაზის შექმნა, ამიტომ, ეს გადაწყვეტილება იყო მიღებული და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს ინიციატივით, ამისთვის სახელმწიფომ გამოყო 50 000 000 ლარი. ამ პროდუქტით სარგებლობას შეძლებს 5000 ფერმერი. ეს კრიტიკულად მნიშვნელოვანია, რამეთუ ერთწლოვანი კულტურები არის სწრაფი ეკონომიკური ეფექტის მქონე, მაგრამ ამავე დროს მაღალი ეკონომიკური რისკების შემცველი, ამიტომ, სახელმწიფო ყველაფერს გააკეთებს იმისთვის, რომ ფერმერებს მხარში დაუდგეს და დაეხმაროს“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
მთავრობის მეთაურის შეფასებით, სოფლის მეურნეობის განვითარება მიწის სისტემური რეგისტრაციის პრობლემის საბოლოოდ გადაწყვეტის გარეშე შეუძლებელია.
„იუსტიციის სამინისტროსთან ერთად მივიღეთ გადაწყვეტილება, 3 წლის განმავლობაში, მოხდეს 1.2 მილიონი ჰექტარი მიწის სისტემური რეგისტრაცია. დღეის მდგომარეობით, ეს ის რესურსია მიწის, რომელიც დარჩენილია სისტემური რეგისტრაციის გარეშე და ამის შემდგომ, საქართველოში, მიწის სისტემური რეგისტრაციის პრობლემა საბოლოოდ იქნება გადაწყვეტილი და ჩვენ ყველაფერს გავაკეთებთ იმისთვის, რომ ეს, რაც შეიძლება სწრაფად მოხდეს. ყველას კარგად გვესმის ამ ღონისძიების მნიშვნელობა, რათა გვქონდეს საშუალება, როგორც ფერმერს, ასევე, საფინანსო სტრუქტურებს, მაქსიმალურად ეფექტურად გამოვიყენოთ და ავამუშაოთ ქვეყნის ერთ-ერთი ყველაზე ძირითადი რესურსი, როგორიც გახლავთ მიწა“, - განაცხადა პრემიერ-მინისტრმა.
ამასთან, ყველა ფიზიკურ და იურიდიულ პირს სარწყავი წყლის დავალიანება ჩამოეწერება.
„გარდა ამისა, სამელიორაციო საქმიანობის მხარდაჭერისთვის ჩვენ მივიღეთ გადაწყვეტილება, ყველა ფიზიკური თუ იურიდიული პირის დაგროვილი გადასახადი სარწყავი წყლის, გაუქმდეს, ჩამოეწეროს მათ და 2020 წლის სამელიორაციო საფასურისგან სრულად გათავისუფლდებიან ფიზიკური და იურიდიული პირები“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
ჯამში, კრიზისული მენეჯმენტისთვის ქვეყანა 3 მილიარდ 500 მილიონ ლარს დახარჯავს.
„ჩვენი პირველი ამოცანა იყო, სასწრაფო დახმარება გაგვეწია ჩვენი მოქალაქეებისთვის, შემდგომ გვემუშავა ჩვენს პარტნიორებთან, დონორ ორგანიზაციებთან და მოგვეპოვებინა ფინანსური რესურსი და შემდგომ უკვე გაგვეკეთებინა სოციალური მიზნობრივი დახმარების პაკეტი, რაც გავაკეთეთ, როგორც ფიზიკური პირებისთვის ასევე, ჩვენი მეწარმეებისთვის და ეკონომიკისთვის. მარტივად, რომ ვთქვათ ჩვენი პირველი ნაბიჯები იყო ზრუნვა მოქალაქეზე და ზრუნვა ტურისტულ სექტორზე, გადაუდებელი ხასიათის. შემდგომ გახლავთ მეორე ნაბიჯი ზრუნვა მიზნობრივი სოციალური მხარდაჭერის თვალსაზრისით მოქალაქეზე და ეკონომიკაზე და რა თქმა უნდა ჯანდაცვის სექტორზე, რომლისთვისაც, ასევე, პანდემიასთან გამკლავების თვალსაზრისით გადაუდებელი ხარჯების მიზნით გამოყოფილია 350 მილიონი ლარი. კრიზისული მენეჯმენტისთვის ქვეყანა დახარჯავს 3,5 მილიარდ ლარს, საიდანაც 1, 35 მილიარდი ლარი იქნება მოქალაქის მიზნობრივი ფინანსური სოციალური მხარდაჭერა, ეკონომიკაზე ზრუნვა და მეწარმეებზე ზრუნვა იქნება 2, 110 მილიარდი ლარი და ჩვენი თითოეული მოქალაქის ჯანმრთელობაზე ზრუნვის თვალსაზრისით სახელმწიფო დახარჯავს 350 მილიონ ლარს“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
მთავრობის მეთაურის შეფასებით, კრიზისულ მენეჯმენტს ჰქონდა რამდენიმე ძირითადი გამოწვევა - პანდემიის სწრაფი გავრცელება, რაც ნიშნავს მოქალაქის ჯანმრთელობაზე და სიცოცხლეზე ზრუნვას და შემდგომ, ეკონომიკის გადარჩენა.
„არსებობს ორი ფრონტი - ჯანმრთელობა და ეკონომიკის გადარჩენა. არანაირი აზრი, ცალკე აღებულ რომელიმე ფრონტზე გამარჯვებას, გრძელვადიან პერსპექტივაში ქვეყნის განვითარებისთვის არ აქვს. ყველამ სრულად უნდა გაიაზროს, რომ ჩვენ უნდა გავიმარჯვოთ ორივე მიმართულებით. ამიტომ, ის ბალანსი, რომელიც უნდა გვეპოვა, როდესაც ვიღებდით საკმაოდ მკაცრ ზომებს მოქალაქეებისთვის, კომპანიებისთვის, მეწარმეებისთვის, უნდა დაგვებალანსებინა იმ რისკებით, რომლის წინაშეც დგებოდა ჩვენი ჯანდაცვის სისტემა. ეს არის ის ძირითადი მოცემულობა, რომელიც უნდა გაგვეთვალისწინებინა და მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენ, შეიძლება, ბევრზე უფრო ადრე დავიწყეთ მსგავსი ღონისძიების გატარება, ეს არ გვაძლევს მოდუნების საშუალებას. ეკონომიკის გახსნის ნაბიჯებიც ასევე დროულად უნდა დავიწყოთ იმ მიზნით, რომ როდესაც პანდემიას დასძლევს მსოფლიო, გლობალური კონკურენცია ქვეყნების ეკონომიკებს შორის განვითარდება. ამისთვის საქართველო მზად უნდა იყოს, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
პრემიერ-მინისტრმა ასევე ისაუბრა ყოველდღიურ ქცევაზე გლობალური პანდემიის გავლენაზე და აღნიშნა, რომ გარკვეული პერიოდის განმავლობაში პირბადე, ელემენტარული ჰიგიენის დაცვა და ხელთათმანები - ყოველდღიური ცხოვრების ნაწილი გახდება.
„პანდემიამ ჩვენი ცხოვრება და ყოველდღიური ქცევა შეცვალა ისე, რომ გარკვეული შეზღუდვები და ღონისძიებები წლების განმავლობაში ჩვენთან ერთად დარჩება და ამ წესების დაცვის გარეშე შეუძლებელი იქნება ეკონომიკის გახსნაზე და ეკონომიკის აღდგენაზე საუბარი. ეს წესები ძალიან მარტივია და ეს წესები არის გლობალური, ეს არ არის ის წესები, რომელსაც მარტო საქართველოში უნდა მივყვეთ და დავიცვათ. სოციალური დისტანცირება დადგენილი წესების შესაბამისად არის აუცილებელი და როგორც ჩანს დიდი ხნის განმავლობაში იქნება აუცილებელი ჩვენს ცხოვრებაში. კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, რომ კორონა ვირუსის ყველაზე დიდი გამოწვევა არის ის რომ დღემდე გლობალურად მსოფლიომ ვერ მოძებნა რეცეპტი, როგორ უნდა ებრძოლოს ამ ვირუსს. გარდა სოციალური დისტანციისა, პირბადისა, მობილობის შემცირებისა და ა.შ. ეს არის ყველაზე დიდი გამოწვევა, რომლის პირობებშიც ჩვენ მოგვიწევს ყველას ერთად ცხოვრება. საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში პირბადეების ტარება, როგორც ჩანს რაღაც პერიოდი - პირბადე, ელემენტარული ჰიგიენის დაცვა, ხელთათმანები - ჩვენი ყოველდღიური ცხოვრების ნაწილი გახდება“, -განაცხადა გიორგი გახარიამ.
როგორც პრემიერ-მინისტრმა აღნიშნა, უკიდურესად მნიშვნელოვანია, იურიდიული პირების მხრიდან ჯანდაცვის სამინისტროს მიერ დადგენილი წესების დაცვა.
„ყველა მეწარმემ, ყველა კომპანიამ უნდა გაითვალისწინონ, რომ შეუძლებელი იქნება საქმიანობის აღდგენა და გრძელვადიან პერიოდში გაგრძელება, იმ ღონისძიებების გატარების გარეშე და იმ მოთხოვნების დაცვის გარეშე, რომელსაც ჩვენი ეპიდემიოლოგები და ექიმები გვაძლევენ. იქ სადაც შესაძლებელია, როგორც კერძო და ასევე საჯარო სექტორში მაქსიმალურად უნდა იყოს გამოყენებული დისტანციური მუშაობის ფორმები, იმისთვის, რომ ფიზიკური კონტაქტი მაქსიმალურად შევამციროთ და მინიმუმამდე დავიყვანოთ. ეს არის ის საბაზისო წესები, რომლის დაცვის გარეშე ჩვენ, ვერანაირ ეკონომიკის გახსნაზე ან შეზღუდვების შემცირებაზე ვერ ვისაუბრებთ. ამიტომ ეს არის ის ბაზა, რომელზე დაყრდნობითაც შეგვიძლია შემდგომი ნაბიჯების გადადგმა“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
რაც შეეხება შეზღუდვების შემსუბუქების მიმართულებას, მთავრობის მეთაურმა აღნიშნა, რომ ეს პირდაპირ კავშირშია საზოგადოებრივი ჯანდაცვის სფეროს სპეციალისტების მიერ დადგენილი რეკომენდაციების შესრულების ხარისხთან.
„დღეს თუ გარკვეულ შეზღუდვებს ვხსნით, ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ჩვენ ამ შეზღუდვებს ხვალ და ზეგ არ დავუბრუნდებით. შევძლებთ თუ არა ეკონომიკური აქტივობის გახსნას და შეზღუდვების მოხსნის შემდგომ ეტაპზე გადავალთ თუ არა, პირდაპირ კავშირშია, როგორ კეთილსინდისიერად შევასრულებთ იმ წესებს და იმ პირობებს, რომელსაც ექიმები გვიწესებენ. ეკონომიკურ საქმიანობაზე შეზღუდვები მოიხსნება ეტაპობრივად და შეზღუდვების მოხსნის ეტაპებს შორის შუალედი იქნება ორი კვირა. ორი კვირა არის ის პერიოდი, რომელიც გვაჩვენებს, შეზღუდვების მოხსნის პირველი ეტაპი რა შედეგს მოგვიტანს ეპიდემიოლოგიურად. შევინარჩუნებთ დონეს, გაგვიუარესდება ეპიდემიოლოგიური მდგომარეობა თუ პირიქით, ამიტომ, ორი კვირა იქნება ის ინტერვალი, რომელიც ეტაპიდან ეტაპზე გადასვლის თვალსაზრისით იქნება“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
პრემიერ-მინისტრის თქმით, ყველა ეტაპიდან ეტაზე გადასვლა შეთანხმებული იქნება ეპიდემიოლოგებთან.
„ეს უნდა გაითვალისწინოს ყველა კომპანიამ. როდესაც გარკვეული საქმიანობები ხდება ნებადართული, ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ისინი უნდა განხორციელდეს ისე, როგორც ეს ხდებოდა ეპიდემიამდე. დღეს არის სხვა მოთხოვნები, სხვა რეალობა და ყველას კარგად უნდა გვესმოდეს, რომ ჩვენი სოციალური პასუხისმგებლობა მხოლოდ ჩვენი თანამშრომლების ჯანმრთელობაზე ზრუნვა არ არის, არამედ საერთოდ, სოციუმის წინაშე პასუხისმგებლობაა, რადგან მოგეხსენებათ, ეპიდემიის გამომწვევი რისკი არის მისი მარტივი გადაცემა“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
ღონისძიებების შემსუბუქებისა და ეკონომიკის გახსნის პირველი ეტაპი ორშაბათიდან, 27 აპრილიდან დაიწყება.
ეს ნიშნავს იმას, რომ 27 აპრილიდან, სრულად იქნება დაშვებული მსუბუქი ავტოსატრანსპორტო საშუალებებით გადაადგილება, ასევე სრულად იქნება დაშვებული ტაქსების ოპერირება, ონლაინ ვაჭრობა (საბითუმო და საცალო), მიტანის მომსახურება ნებისმიერ პროდუქტზე და ღია ტიპის აგრარული ბაზრების საქმიანობა.
„ეს ყველაფერი ეხება იმ კომპანიებს, დაწესებულებებს და ობიექტებს, რომლებიც აკმაყოფილებენ ჯანდაცვის სამინისტროს მიერ დაწესებულ წესებს. ამ შემთხვევაში, ყველა ეს მიმართულება ფუნქციონირებს. ჯანდაცვის სამინისტროს აქვს აბსოლუტურად მკაფიოდ შექმნილი პროტოკოლები, რომლებიც ნიშნავს, რომ მაგალითად, ტაქსის მძღოლი უნდა იყოს პირბადით. ღია აგრარულ ბაზრებს აქვთ სპეციალური, ეპიდემიის კონტროლის მექანიზმები, რომელიც უნდა იყოს დაცული. ამ პირობების დაცვის შემთხვევაში, ეს მიმართულებები ორშაბათიდან იქნება გახსნილი და ნებადართული“, - განაცხადა პრემიერ-მინისტრმა.
მეორე ეტაპი, ეპიდემიოლოგიური ვითარების შეფასების შესაბამისად, ორი კვირის შემდეგ დაიწყება და მეორე ეტაპზე შეზღუდვები მოეხსნება მშენებლობას.
„ეს იქნება მშენებლობა, მშენებლობის ზედამხედველობასთან დაკავშირებული საქმიანობა, სამშენებლო მასალების წარმოება, ავტოსამრეცხაოები და ავტოსერვისები სრულად, კომპიუტერების, პირადი და საყოფაცხოვრებო საქონლის რემონტი და სარეკრეაციო ზონების ფუნქციონირება“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
პრემიერ-მინისტრმა ხაზი გაუსვა, რომ პირველი, მეორე და მესამე ეტაპი, ეს ის ძირითადი საქმიანობებია, რომლებიც ძირითადად ღია სივრცესთან არის დაკავშირებული.
მესამე ეტაპზე შეზღუდვების ვაჭრობას მოეხსნება. საუბარია საცალო და საბითუმო მაღაზიებზე, გარდა სავაჭრო ცენტრებისა, რომლებსაც გააჩნიათ დამოუკიდებელი შესასვლელი ქუჩიდან, ასევე ყველა ტიპის ღია ბაზრობას, ყველა ტიპის წარმოებას და საგამომცემლო საქმიანობას.
მე-4 ეტაპზე შეზღუდვების მოხსნა სავაჭრო ცენტრებს, ღია ტიპის რესტორნებს და კვების ობიექტებს, ყველა ტიპის საფინანსო მომსახურებას, სილამაზის სალონებს და ესთეტიკური მედიცინის ცენტრებს შეეხება. თუმცა ადგილზე მომსახურების მიწოდება შეუძლიათ მხოლოდ ღია ტიპის რესტორნებს და კვების ობიექტებს.
მე-5 ეტაპზე შეზღუდვების მოხსნა დახურული ტიპის ბაზრების და ბაზრობებს, ასევე, ყველა ტიპის რესტორანს და კვების ობიექტს შეეხება, მათ შორის ადგილზე მომსახურებით.
შეზღუდვების მეექვსე ეტაპი გასართობ, სპორტულ-გამაჯანსაღებელ დაწესებულებებს, შემოქმედებით საქმიანობას, აზარტულ და მომგებიან ბიზნესს, სასტუმროებს და საგანმანათლებლო დაწესებულებებს შეეხება.
შეზღუდვები მოიხსნება ასევე ყველა სხვა საქმიანობაზე, არადისტანციურ რეჟიმში.
„აქ არ არის ისეთი მსხვილი ბლოკები, როგორიც არის მუნიციპალური ტრანსპორტი. აქ არ არის გეგმური სამედიცინო მომსახურეობა. ეს ისეთი საქმიანობებია, რომლის რომელიმე ეტაპთან გახსნის მიბმა იქნებოდა უკიდურესად სუბიექტური და ეს ის საქმიანობებია, რომელიც პირდაპირ დაკავშირებულია ეპიდემიის გავრცელების გეოგრაფიასთან და სისწრაფესთან“, - განაცხადა გიორგი გახარიამ.
პრეზენტაციის ბოლოს პრემიერ-მინისტრმა მთავრობის მიერ გადადგმული ნაბიჯები შეაჯამა.
„ეპიდემიის დაწყების პირველივე დღიდან გავაკეთეთ ის, რომ თითოეულ მოქალაქეს დავეხმარეთ მინიმალური აუცილებელი ფინანსური დახმარებით და ეს იყო კომუნალური გადასახადები სრულად - ელქტროენერგია, გაზი, წყალი. კომპანიებს დავეხმარეთ იქ, სადაც მათთვის საჭირო იყო, რომ ელემენტარული ჟანგბადი ჰქონოდათ, როგორც სესხების გადავადების, ასევე პირდაპირი დარტყმის ქვეშ მყოფი სექტორის, ტურისტული სექტორის თვალსაზრისით. ფიზიკურ პირებს დავეხმარეთ სესხის 3 თვით გადავადების კომპონენტში. ეს იყო ის დახმარება, რომელიც მოქალაქეს აძლევდა საშუალებას, ამ შოკური დარტყმის შემდგომ, უბრალოდ, გარკვეული დრო ჰქონოდა, გარკვეულიყო, რა ხდებოდა, როგორ შეიცვალა მისი ყოველდღიური ცხოვრება. ეს ეხება სახელმწიფოსაც. სახელმწიფოც ზუსტად ასეთ მდგომარეობაში გახლდათ”, - განაცხადა პრემიერმა.
გიორგი გახარიას თქმით, ამის შემდგომ, შესაძლებელი გახდა, მეტ-ნაკლებად შეფასებულიყო პრობლემის სირთულე, მასშტაბი და მთავრობამ აქტიურად დაიწყო მუშაობა საერთაშორისო პარტნიორებთან და დონორებთან.
„შედეგად შევძელით 3 მილიარდი ფინანსური რესურსის მოზიდვა. ამან მოგვცა საშუალება, პასუხისმგებლიანად მივდგომოდით იმ მიზნობრივი სოციალური დახმარების პორტფელს, რომელიც დღეს წარმოვადგინეთ. არა პოპულისტურად, არა ფუჭი დაპირებების სახით, არამედ აბსოლუტურად პასუხისმგებლიანად და აგვეღო ის ვალდებულებები, რისი შესრულებაც სახელმწიფოს შეეძლო. კრიტიკულად მნიშვნელოვანია, ყველამ ვიცოდეთ, რომ თითოეული ლარი უნდა დავხარჯოთ და გამოვიყენოთ უკიდურესად ხელმომჭირნედ იმიტომ, რომ ჩვენი ეკონომიკა არის საკმაოდ სუსტი და არავინ არ არის დღეს მზად, მოგვცეს ზუსტი პროგნოზი დროის თვალსაზრისით, ამ კრიზისის, გამოწვევის, პანდემიის გადალახვის ზუსტ ვადაზე. ეს იყო მეორე ეტაპი და დღეს ჩვენ ყველა ადამიანს, რომელმაც დაკარგა სამსახური, ვეხმარებით 1200 ლარის ოდენობით. ყველა ადამიანს, რომლის სოციალური ქულა არის 65 000-დან 100 000-მდე ვეხმარებით 600 ლარის ოდენობით 6 თვის განმავლობაში. მრავალშვილიან ოჯახებს, ასევე ვეხმარებით 600 ლარის ოდენობით. შშმ პირებს ასევე ვეხმარებით 600 ლარის ოდენობით. ადამიანებს, რომლებიც არაფორმალურ სექტორში იყვნენ დასაქმებულები და მარტივად, ძალიან ელემენტარულად, შეძლებენ დასაბუთებას, რომ მათ დაკარგეს შემოსავალი ნებისმიერი სახით, რომელსაც სახელმწიფო გაითვალისწინებს, ჩვენ ვეხმარებით ერთჯერადად, 300 ლარის ოდენობით. რა თქმა უნდა, ჩვენ დღეს ვიღებთ გადაწყვეტილებას და საკანონმდებლო დონეზე მივიღებთ ცვლილებას, რომ პენსია, ყოველწლიურად გაიზრდება ინფლაციის მაჩვენებლის მიხედვით, ხოლო 70 წელს ზემოთ გადაცილებულთათვის დამატებით ეკონომიკური ზრდის 80%-ის ოდენობით”- განაცხადა გიორგი გახარიამ.
მთავრობის მეთაურის თქმით, ყველა ეს ნაბიჯი მიმართულია ადამიანზე, მოქალაქეზე ზრუნვისთვის.
„რაც შეეხება მეწარმეს, სამუშაო ადგილებზე ზრუნვას, აქ ჩვენ მივიღეთ გადაწყვეტილებები, რომლებიც ეფექტური იქნება დღეს და კრიზისში, რათა გადარჩნენ კომპანიები და გადაარჩინონ სამუშაო ადგილები. პოსტკრიზისული ეკონომიკური აღორძინების გეგმა, ეს არის ის, რაზეც ჩვენ ერთად მოგვიწევს მუშაობა და რაც პირდაპირ იქნება დამოკიდებული იმაზე, როგორ შევასრულებთ ეკონომიკის გახსნის გეგმას ყველანი ერთად, ჩვენს მოქალაქეებთან ერთად. ყველა ის შედარებითი წარმატება, რომელიც ვირუსთან ბრძოლაში დღეს გვაქვს, იქნება წყალში გადაყრილი, თუ შემდგომი ნაბიჯები არ იქნება ეფექტური და თანმიმდევრული. თუ ჩვენ არ დავიცავთ წესებს, სოციალური დისტანციის, მობილობის შემცირების, რომელთა გათვალისწინება ყოველდღიურად გვჭირდება, ქვეყანას უბრალოდ გაუჭირდება ეკონომიკური აღდგენის ეტაპზე გადავიდეს სწრაფად, რაც კრიტიკულად მნიშვნელოვანია მომავალი გლობალური კონკურენციის თვალსაზრისით“, - განაცხადა პრემიერ-მინისტრმა.
პრემიერ-მინისტრმა საქართველოს თითოეულ მოქალაქეს ჯანმრთელობა უსურვა.
„მინდა ყველა ადამიანს, რომელიც წინა ხაზზეა, გადავუხადო მადლობა და განსაკუთრებული მადლობა გადავუხადო ყველა იმ მოქალაქეს, რომელიც დარჩა სახლში და ზედმიწევნით, რაც არ უნდა რთული ყოფილიყო ეს, ასრულებდა ყველა იმ შეზღუდვას, რომელიც აუცილებელი იყო თითოეული ჩვენი მოქალაქის ჯანმრთელობაზე ზრუნვისთვის, ჩვენი მოხუცების და მშობლების ჯანმრთელობაზე ზრუნვისა და იმისთვის, რომ ჩვენი ეკონომიკა სწრაფად აღვადგინოთ “, - განაცხადა პრემიერ-მინისტრმა.
Qiorqi Qaxaria, Anti-Böhran İqtisadi Planını təqdim etdi
Hökümət tərəfindən atılan bütün addımlar, ilk növbədə - sağlamlıq, həyatın qorunması və sonra iqtisadiyyatın xilas edilməsi ilə əlaqədardır – bunu Gürcüstanın Baş naziri Qiorqi Qaxaria, İdarələrarası Koordinasiya Şurasının Anti-Böhran İqtisadi Qrupunun iclasında, Anti-Böhran İqtisadi Planını təqdim edərkən bildirib.
Hökumət başçısı, Koronavirusla mübarizədə hökumətin atdığı addımlardan danışdı və qeyd etdi ki, böhranın idarəetmə prosesinin nəzərə alınması vacib olan müəyyən xüsusiyyətləri var.
Qiorqi Qaxaria, virusla mübarizənin ön xəttindəki şəxslərə və evdə qalaraq, fövqəladə vəziyyət rejiminin tətbiq etdiyi məhdudiyyətlərə riayət edən bütün vətəndaşlara təşəkkür etdi.
„Üçüncü aydır ki, Gürcüstan, gündəlik həyatımızın simasını dəyişən qlobal bir epidemiya ilə üz-üzədir. Bu qlobal çağırışla mübarizə apararkən, Gürcüstan hökuməti komandası, ilk növbədə, mütəxəssislərin məsləhətlərinə, həmçinin ardıcıl addımlara əsaslanır. Bu, uğur qazanmağın ən önəmli və uğurlu bünövrəsindən biridir. Hamımız başa düşməliyik ki, hər bir vətəndaşımızın gündəlik qarşılaşdığı çətinliklərə və narahatlıqlara baxmayaraq, bu çətinliyə, bu mübarizəyə tab gətirməyin -sosial məsafəni qorumaqdan, tibbi maskalar taxmaqdan, hərəkətliliyi azaltmaqdan və s. başqa yol yoxdur, çünki bu gün koronavirusla mübarizənin elmi əsaslı bir resepti yoxdur. Buna görə gündəlik həyatımızı dəyişdirəcək çox əlverişsiz addımlar atmağa məcbur qaldıq. Elə bu səbəbdən, virusun yayılmasının qarşısını almaq üçün ön sıralarda mübarizə aparan insanlara təşəkkür etmək istəyirəm, evdə qalaraq bu virusla mübarizənin önəmli şərtlərinə riayət edən insanlara xüsusilə təşəkkür edirəm“, - deyə Qiorqi Qaxaria bəyan etdi.
Baş nazir qeyd etdi ki, bu gün hökumət iki əsas cəbhədə mübarizə aparır - vətəndaşların sağlamlığı, həyatı və iqtisadiyyat və sosial təminat. Buna görə də, hökumətin atdığı bütün addımlar sağlamlıq, həyatın qorunması və sonra iqtisadiyyatı xilas etməklə əlaqədardır. Baş nazir, Koronavirusla mübarizə prosesinə maddi yardım göstərən və xüsusi Fonda töhfə verən bütün insanlara, „Kartu“ Fonduna və Bidzina İvanişviliyə xüsusilə təşəkkür etdi.
„Koronavirusa qarşı yaradılmış və xeyli miqdarda pul yığılmış xüsusi fonda, maliyyə yardımı göstərən hər bir dövlət işçisinə, özəl sektor nümayəndəsinə və vətəndaşa təşəkkür edirəm. „Kartu“ Fonduna və Bidzina İvanişviliyə, bu mübarizəyə maddi və idarəetmədə şəxsi iştirakı ilə verdiyi töhfələrə görə xüsusi təşəkkürümü bildirmək istəyirəm“, - deyə Baş nazir qeyd etdi.
Onun sözlərinə görə, hökumətin 3 əsas, məsuliyyətli sahəsi var. Bunlar - epidemiyanın qarşısını almaq, əhalinin sosial müdafiəsini və iqtisadiyyatın sürətli inkişafını təmin etməkdir. Bu gün atdığımız və gələcəkdə atacağımız bütün addımlar bu üç əsas istiqamət sahəsində olacaq, - bunu, Gürcüstanın Baş naziri Qiorqi Qaxaria, İdarələrarası Koordinasiya Şurasının Anti-Böhran İqtisadi Qrupunun iclasında bəyan etdi.
Hökumət başçısının qeyd etdiyi kimi, pandemiya ilə mübarizə müəyyən mərhələlərə bölünür.
,,Birinci mərhələ təxirəsalınmaz təcili yardım idi, necə ki bizim vətəndaşlarımızın sosial cəhətdən təmin edilməsi istiqamətində, eləcə də bizim iqtisadiyyatımıza, sahibkarlarımıza yardım cəhətdən və bunun öz açıqlaması və məntiqi var idi. Sonra bizim beynəlxalq tərəfdaşlarımızla və fondlarımızla çalışmalarımız oldu o məqsədlə ki, bizim böhranlı büdcənin məruz qaldığı boşluğu (itkini) ardıcıl olaraq dolduraq o maliyyə resursları ilə, hansılar necə ki virusun öhdəsindən gəlmək baxımından, eləcə də vətəndaşlarımıza sosial yardım və gələcəkdə iqtisadiyyatın bərpa edilməsi baxımından lazım idi və bu gün də lazımdır. Bu istiqamətdə bizim bu gün artıq müəyyən nəticələrimiz var və necə ki iqtisadi qrupun, eləcə də vətəndaşlarımızın qarşısında prezentasiya şəklində təqdim etməliyik. Əlbəttə, burada bəzi müzakirə mövzuları ola bilər, hansıların ki haqqında gələcəkdə fikirləşə bilərik”, - bəyan etdi baş nazir.
Elə onun sözlərinə görə, həmin prezentasiya birgə əməyin nəticəsidir.
Bu iqtisadi qrupun sahib olduğu o dəyəri vurğulayaraq qeyd etmək istəyirəm, harada ki hakimiyyətin bütün qolları təqdim olunub – parlament, milli bank, prezident, İnvestisiya şurası, hökumət və ümumilikdə demək olar ki, hamımız buradayıq”, - bəyan etdi Qiorqi Qaxaria.
Baş nazirin qiymətləndirməsinə görə, COVİD-19-la mübarizə baxımından Gürcüstanın göstəricilərini digər ölkələrlə müqayisə etdikdə, saylar yetərincə ümidvericidir və bunun əsas arqumenti (dəlili) odur ki, hökumət müvafiq tədbirləri həyata keçirməyə olduqca erkən başladı.
Hökumət başçısının qeyd etdiyi kimi, yanvarın 28-də koordinasiya şurası yaradıldı, fevralın 26-da ölkənin ilk yoluxmuşu var idi və martın 21-də fövqəladə vəziyyət elan edildi.
Gürcüstan hökuməti koordinasiya şurasını hələ yanvarın 28-də yaratdı. Lakin, bizim ilk yoluxmuşumuz fevralın 26-da oldu. Şura formatında hər gün toplaşırdıq və pandemiyanın öhdəsindən gəlmək baxımından zəruri olan addımları atırdıq”, - bəyan etdi Qiorqi Qaxaria.
Baş nazirin sözlərinə görə, ilkin mərhələdə şuranın işinin iki əsas istiqaməti məlum oldu - vətəndaşların sağlamlığı və Gürcüstanın iqtisadiyyatını xilas etmək.
Elə həmin məqamda məlum oldu bizim mübarizə aparacağımız iki əsas cəbhə xətti – sağlamlıq, vətəndaşların həyatını xilas etmək və Gürcüstanın iqtisadiyyatını xilas etmək. Bu, ilk gündən bizim üçün başa düşülən idi və pandemiya getdikcə qloballaşdıqca, bu, hər kəs üçün aydın oldu”, - bəyan etdi Qiorqi Qaxaria.
Baş nazirin sözlərinə görə, birinci mərhələ vəziyyəti tez qiymətləndirməkdən, ən kritik nöqtələri müəyyənləşdirməkdən və bu nöqtələrə, bu istiqamətlərə tez yardım etməkdən ibarət idi.
,,13 martdan 1 aprelə qədər bizim etdiklərimiz tez qəbul edilmiş qərarlar idi - vətəndaşlara kommunal vergilər baxımından yardım etmək və burada 1.2 milyon vətəndaşı əhatə etdik; Söhbət su, təmizlik və elektrik enerjisi vergilərindən gedir; Bundan əlavə, 670 mindən çox ailənin təbii qaz vergisini subsidiya etdik və bunun üçün, böhranın başladığı ilk gündən, büdcədən 150 milyon lari ayırdıq”, - bəyan etdi baş nazir.
Qiorqi Qaxaria, dövlətin 9 əsas məhsulda qiymət artımı riskini sığortalamasına dair təcili olaraq qərar verildiyini də vurğuladı.
“İlk dəyərləndirmədən aydın olduki, ilkin istifadə olunan ərzaq məhsulları üzrə qiymətlərin artma riski var. Beləki, pandemiya qlobal hal alırdı və ölkələr öz bazarlarını xüsusi ilə də ilkin istifadə məhsullarının ixracını dayandırma qərarı aldılar. Müvafiq olaraq da qiymətlərin artma risqi məlum oldu. Bununla da hökumət təcili olaraq 9 əsas məhsulun qiymətinin artma riskinin qarşısını almalı idi və biz bunu bacardıq. Bunun üçün 15 mlyon lari xərclədik və əsas böyük idxalçı şirkətlər ilə razılıq imzalandı. Razılığa əsasən onlar qəti şəkildə qiymətlərin qaldırılma riskinin qarşısını aldılar”,-deyə Qiorqi Qaxaria bildirdi.
Baş nazir qeyd etdi ki, dövlətin yardımı ilə vətəndaşların kredit ödəmə müddəti 3 aylıq təxirə salındı. Buda elementar olaraq gəlir mənbəyini itirmiş fiziki şəxslər üçün böyük əhəmiyyət daşıyır.
“Bu günədək bu güzəştdən bizim 600 000 vətəndaşımız yararlanır. Əlbətdə ki, bütün bunlar bank sektoru ilə birlikdə həyata keçirildi. Lakin burada dövlətin, hökumətin, milli bankın və özəl sektorun birgə əməkdaşlığı çox vacib idi” deyə baş nazir vurğuladı.
Qiorqi Qaxarianın sözlərinə görə, ilk günlərdən məlum oldu ki, ilk zərbəni turizm biznesi alacaqdı və bu ölkə iqtisadiyyatının və bu sektorun aldığı çox ağır nəticə oldu.
“Biz elə həmin vaxt əmlak və gəlir vergilərinin noyabrın 1-dək uzadılması qərarını aldıq.Bu güzəştdən 4,500 biznes yararlandı və 90 milyonluq ödəmənin müddəti uzadıldı.Burada qlobal pandemiyanın yaradacağı problemlər barədə uzun zaman öncədən proqnoz verməyin nə demək olduğu yaxşı məlum olur”,- baş nazir bildirdi.
Hökumət başçısının aydınlaşdırdığına görə bununla yanaşı dövlət kiçik mehmanxanaların 6 aylıq faiz hissəsinin 80 faizini subsidləşdirdi.
“Amma hamımız yaxşı dərk edirik ki, bu güzəşt daha aktual və yetərli deyil, hökumət turizm sektoruna daha necə yardım göstərə biləcəyini düşünür. Bu qlobal pandemiyanın əsas xüsusiyyətidir – uzunmüddətli proqnoz barədə qəti və akademik şəkildə danışmaq mümkün deyil”- deyə Qiorqi Qaxarıya vurğuladı.
Baş nazir infrastruktur layihələr barədə danışdı. Dövlət tikinti materiallarının qiymətinin artmaması üçün 200 milyon lari dəyərində sığorta ödədi
“Bildiyiniz kimi ölkəmizin iqtisadi artımım əsas hərəkət qüvvələrindən biri infrastruktur layihələrdir. İnfrastruktur sahədə qiymətlərin sığortalanma riski yarandı və bunu hökumət müzakirə edərək 200 milyon lari məbləğində qiymətlərin artma riskinin qarşısını almaq üçün sığorta qarşıladıq. Bu addım həm davam edən həmdə hərracda olan layihələr üçün vacib məsələdir.Beləki, bununla ölkə iqtisadiyyatı dayanmasın və bizim üçün ən vacib məsələ sayılan iş yerlərinin itirilməməsidir. İnfrastruktur layihələr üzrə danışırıq,”- Baş nazir bildirdi.
Hökumət başçısının dəyərləndirdiyinə görə tez yardım kontekstində, avto idxalçılar üçün gömrük vergilərinin müddətinin uzadılmasıda əhəmiyyətli idi.
“Biz bu qərarı tez aldıq, 50 milyonluq paket idi və hazırda 38 min idxalçı bu güzəştdən yararlandı. Eyni zamanda bank sektoru ilə əməkdaşlıq ilə biz qərara gəldik ki, hüquqi şəxslər üçün borclar strukturu yenidən qurulsun.Bu güzəştdən hazırda 7 min hüquqi şəxs yararlanır. Bu çox vacibdir. Bu ço qısa müddətdə gözlənilmədən gündəlik gəlirini itirən şirkətlərdir”, deyə Baş nazir bildirdi.
Qiorqi Qaxarianın sözlərinə görə bütün bunlar əsas ekstremal tez göstərilən yardımlar idi ki, bununla da hökumət vətəndaşlara eyni zamanda ilk zərbə alan iqtisadi sahələrə o, cümlədən turizmə sosial, məqsədyönlü dəstək göstərdi. Onun sözlərinə əsasən hökumət çalışdı ki, infrastruktur layihələr dayanmasın.
“Sonra biz bir müddət ara vermişdik ki, mövcud vəziyyəti donorlarla birgə dəyərləndirək böhran büdcənin proqnoz göstəricilərini əldə edək. Bu isə ölkə iqtisadiyyatının -4% artacağını göstərdi, yəni büdcə vergilərdən 1,8 milyard lari itirəcək. Əlbətdə mövcud xərclərin azaldılması üçün tez qərar verdik, buda bizə 300 milyon lari verdi, amma büdcənin xərc hissəsinə sosial, iqtisadi dəstək komponentləri və Covir-19 ilə mübarizə üçün tibbi xərclər komponenti əlavə olunur. Məlum oldu ki, büdcəni balanslaşdırmaq üçün bizim 3,9 milyard larimiz çatmır. Bizim beynəlxalq tərəfdaşlar və donorlar ilə işləmə planımız var idi”- Baş nazir vurğuladı.
Qiorqi Qaxarianın qiymətləndirməsinə görə, Gürcüstana misli görünməmiş beynəlxalq dəstək nümayiş edildi və bu, strateji və beynəlxalq tərəfdaşları - ABŞ, Avropa Birliyi, Gürcüstan hökuməti tərəfindən oldu və bu gün Gürcüstan Beynəlxalq Valyuta Fondu ilə böhran dövründə yeni proqram variantları barədə razılığa gələn ilk ölkədir. „Bu iş bir ay yarım, iki ay çəkdi, buna görə deyə bilərik ki, Gürcüstana misli görünməmiş beynəlxalq dəstək nümayiş edildi və bu, strateji və beynəlxalq tərəfdaşları - ABŞ, Avropa Birliyi, Gürcüstan hökuməti tərəfindən oldu və bu gün Gürcüstan Beynəlxalq Valyuta Fondu ilə böhran dövründə yeni proqram variantları barədə razılığa gələn ilk ölkədir. Bu, bizə beynəlxalq donorlarla daha səmərəli işləmək üçün tam imkan verdi. Bu işin nəticəsi olaraq, Gürcüstan hökuməti büdcədən və hökumətdən 1.5 milyard dollar təminat aldı, eləcə də gürcü özəl sektorunun 1.5 milyard dollara əlavə çıxışı olacağına dair əmin bir zəmanət aldıq. Gürcüstan hökuməti, iqtisadiyyatı və özəl sektoru əlavə likvidliyə ehtiyac duyarsa, sürət və effektivlik baxımından ən yaxşı göstəricilərdən biri olan 3 milyard dollarlıq bir mənbəyə tam zəmanətli çıxışımız olacaq“, - deyə Qiorqi Qaxaria qeyd etdi.
Hökumət başçısı, hər bir vətəndaş üçün ünvanlı sosial yardımdan danışdı və bunun hökumətin bu gün vətəndaşlara təqdim etdiyi qayğı paketi olduğunu qeyd etdi. „Bu, Gürcüstan hökumətinin bu gün iqtisadiyyatımızın çox məhdud mənbələrindən dolayı hər bir vətəndaşa təklif edə biləcəyi minimumdur, amma digər tərəfdən də qeyd etmək istərdim ki, tamamilə ədalətli və səmərəli olmağımıza dair öhdəliyimiz var və hamımız başa düşməliyik ki, bu böhran və mübarizədə ölkəmizin sosial təbəqələrini qorumaq üçün əlimizdən gələni etmək hər bir vətəndaşın müxtəlif yollarla dövlətdən qayğı və sosial yardım ala bilməsi üçün çox vacib idi“, - deyə Qiorqi Qaxaria qeyd etdi.
Bu gündən etibarən hər bir vətəndaş üçün ünvanlı sosial yardım sxemi belə görünür:
„Böhran dövründə, rəsmi olaraq işləyən və işlərini itirən bütün işçilər, fövqəladə vəziyyət elan edildikdən sonra, gəliri olmayan və maaş ala bilməyən şəxslər, 6 ay müddətində dövlətdən 1200 lari miqdarında yardım alacaqlar. Bu insanlar ayda 200 alacaq. Burada, sözu gedən yardımın davamlılığı bizim üçün çox vacib idi. Bugünkü məlumatlara görə, ən azı 350 000 Gürcüstan vətəndaşı əlimizdəki vəsaitlə yardım ala biləcək, bu da büdcə üçün 460 000 000 lari dəyərində xərc deməkdir. Bu tədbirin əsas məqsədi, 6 ay ərzində işini itirmiş insanlara, imkanımız daxilində maddi cəhətdən minimum dəstək və yardım göstərməkdir“, - deyə Qiorqi Qaxaria bəyan etdi.
Hökumət başçısının qeyd etdiyi kimi, bu gün ən azı 350 000 Gürcüstan vətəndaşı yardım ala biləcək, bu da büdcə üçün 460 000 000 larilik xərc deməkdir.
Bununla yanaşı, iş yerini saxlayan butun insanlar, bir işci yeri saxlayan bütün şirkətlər, 6 ay ərzində 750 lariyədək əmək haqqına görə gəlir vergisi ödəməsi baxımından tam subsidiya alacaqlar. Baş nazirin sözlərinə görə, bu yardımın büdcəsi 250 milyon laridir.
„Bundan əlavə, eyni növ 750 larilik maaşa görə verilən subsidiya, saxlanılan və maaşı 1500 lariyə qədər olan bütün işlərə görə də veriləcək. Faktiki olaraq biz, Gürcüstan vətəndaşlarına, sahibkarlara işlərini və vətəndaşlarımızın gəlirlərini və maaşlarını qorumaları üçün kömək edirik. Bu tədbirin büdcəsi 250 milyon laridir“, - deyə Qiorqi Qaxaria bəyan etdi.
Baş nazirin sözlərinə görə, qeyri-rəsmi sektorda işləyən və ya özünü işlə təmin edən kimi hesab olunan vətəndaşların kifayət qədər ciddi sosial qrupları və təbəqələri var, onların müəyyənləşdirilməsinə sosial yardım xidmətləri cəlb ediləcəkdir. „"Əlbəttə ki, dövlətin onları ayırd etməsi olduqca çətindir, çünki onlar heç bir rəsmi məlumat bazasında qeydiyyata alınmırlar, lakin dövlət sosial yardım xidmətləri və bu şəxslərin kimliyini maksimum dərəcədə ayırd etmə yolu ilə bu cür insanlara 300 lari civarında birdəfəlik yardım göstərməyi öz öhdəsinə götürür. Bu tədbirin təxmini büdcəsi 75 milyon lari olacaq“, - deyə Qiorqi Qaxaria bəyan etdi.
Bununla yanaşı, sosial cəhətdən həssas vətəndaşlar dövlətdən 6 ay müddətində əlavə olaraq 600 lari alacaqlar.
“Sosial baxımdan çətin bir cəmiyyətimiz var. Sosial cəhətdən bir çox həssas vətəndaşımız var. Bu qrupların heç birini dövlətin diqqət və qayğısından məhrum edə bilmədik. Sosial reytinq balı 65.000 ilə 100.000 arasında olan ailələr üçün bu o deməkdir ki, dövlət 65.000 bala qədər vətəndaş qrupuna rəsmi olaraq kömək edir, lakin diqqətdən kənarda 65.000-100.000 balı olan ailələr qalırlar. Biz onların yalnız çoxuşaqlı və yetkinlik yaşına çatmayanlarına kömək edirik. Ancaq iqtisadi çətinlik şəraitində belə ailələrə 6 ay ərzində 600 lari miqdarında kömək etmək qərarına gəldik və bu, Gürcüstanda təxminən 70 000 ailə, yəni 190 000 vətəndaş belədir. Bundan əlavə, sosial reytinq balı 0 ilə 100.000 arasında olan və 16 yaşınadək 3 və ya daha çox uşağı olan ailələr, çoxuşaqlı ailələrə, həmçinin dövlət 6 ay ərzində 600 lari miqdarında kömək edəcək. Bu gün Gürcüstanda belə ailələrin sayı 21 000 nəfərdir və bura 130 000 vətəndaş daxildir“, - deyə Qiorqi Qaxaria bəyan etdi.
“Hökumət başçısının sözlərinə görə, bu çox vacib bir tədbirdir, çünki iqtisadi çətinliklər və iqtisadi böhranlar şəraitində çoxuşaqlı ailələr ən həssas qruplardan biridir və əlbəttə ki, bütün hallarda dövlətin maddi köməyinə ehtiyac duyur”, - deyə baş nazir bəyan etdi.
Hökumət başçısının sözlərinə görə, bütün pensiyaçıların pensiyaları ən azı inflyasiya səviyyəsinə qaldırılmasına dair qərar verildi, bu da pensiyaçıları qiymət artımından pensiya şəklində sığortalayacaqdır.
"Qlobal pandemiya kimi böhran bir-iki ayda, hətta bir-iki ildə aradan qaldırıla bilməz; İllərdir davam edən qlobal pandemiyanın nəticələri ilə mübarizə aparmalı olacağıq, buna görə bu gün qayğı göstərməyə və ən həssas qrupumuzla bağlı beynəlxalq tərəfdaşlarımızla razılaşmağa qərar verdik,təqaüdçülərimizə qayğı göstərməyin müəyyən mexanizmləri var ki, bunlar qanunvericilik səviyyəsində gücləndiriləcəkdir. Bu, sosial dayanıqlığın qorunması baxımından olduqca vacibdir. Bundan əlavə, 70 yaşdan yuxarı pensiyaçılar inflyasiyanın faiz artımına əlavə olaraq, pensiyalarını iqtisadi artımın 80% -ə qədər artıra biləcəklər. 2021-ci ildən etibarən bütün pensiyaçılar üçün pensiyanın ən az 20 GEL, 70 yaşdan yuxarı olanlar üçün isə 25 GEL artacağı anlamına gəlir. Bu, təqaüdçülərimizin hər biri üçün inflyasiya riskini minimuma endirir. Təqaüdçülərin kifayət qədər böyük bir sosial qrupumuz olduğu üçün bu, çox böyük əhəmiyyət kəşf edir və bu, sosial davamlılıq baxımından çox vacibdir. 410 min Gürcüstan pensiyaçı bu güzəştlərdən faydalanacaq "-dedi baş nazir. Giorgi Qaxaria'nın sözlərinə görə, sosial yardım və bal sisteminin də böhrandan sonrakı idarəetmə mərhələsində nəzərdən keçirilməsi planlaşdırılır. “Böhrandan sonrakı idarəetmə mərhələsi başa çatdıqdan və epidemioloji problemləri dəf etdikdən sonra sosial yardım sisteminə qayıtmalıyıq. Skorinq və maliyyə yardımı meyarlarını daha məqsədli, obyektiv və effektiv etmək üçün bəzi addımlar atmalı olacağıq. Bu, ölkəmizin inkişafı və sosial dayanıqlığı üçün zəruri bir addımdır " - bildirdi baş nazir. Bundan əlavə, sahibkarların, iqtisadiyyatın və biznesin yardımı üçün - ƏDV-nin avtomatik qaytarılması mexanizmi işə salınacaq - 600 milyon GEL,kommersiya banklarına 600 milyon GEL uzunmüddətli bir qaynaq təmin ediləcək və biznesə dəstək üçün əlavə 500 milyon GEL ayrılacaq. “Vətəndaşlara qayğı göstərməklə yanaşı, sahibkarlara da qayğı göstərmək lazımdır. Ölkəmizin iqtisadiyyatının quruluşu elə qurulmuşdur ki, iş yerləri yaradılsın və özəl sektor qurulsun. Bu gün bu iş yerlərinin saxlanmasından danışırıq, buna görə böhran dövründə sahibkarlara, iqtisadiyyata və biznesə kömək etmək baxımından bir sıra vacib qərarlar qəbul etdik,hansılarki Şirkətlər və sahibkarlar üçün vacibdir. ƏDV-nin avtomatik qaytarılması mexanizmi tətbiq ediləcək, yəni sahibkarın şəxsi hesabında artıqlığı olduqda, heç bir tələb olmadan avtomatik olaraq ƏDV qaytarılacaqdır. Ayrıca, bu il 1 il ərzində -ƏDV şəklində əlavə 600 milyon GEL büdcədən geri qaytarılacaq.Bu iki hadisə ilə birlikdə şirkətlər və sahibkarlar üçün likvidliyin qorunması baxımından vacibdir "-bildirdi baş nazir.
Onun sözlərinə görə, kommersiya banklarına 600 milyon GEL-lik uzunmüddətli mənbələr veriləcək və biznesə dəstək üçün əlavə 500 milyon GEL ayrılacaq. "Əslində, bu, banklar üçün GEL qaynağından istifadə etməyə davam edəcəyimizi ifadə edir və banklar mövcud GEL-in nisbətən ucuz mənbəyinə sahib olacaqlar." əlbəttə ki, ilk növbədə iqtisadiyyata köçürüləcək və hədəf sahələri olacaq biznes dəstəyi üçün əlavə 500 milyon GEL ayrılacaq: kredit-zəmanət sxemi - büdcə 300 milyon GEL. Bu, sahibkarlara kömək etmək üçün çox vacib bir vasitədir. Əsas istiqamət və hədəf qrupları kiçik və orta müəssisələr olacaq və bu vasitə ilə 2 milyard GEL kredit portfelini gücləndirə və verə biləcəyik ki, bu da dövlətin 90% -ə zəmanət verəcəyini göstərir. Xüsusilə müəyyən layihələrə başlamış və bu istiqamətdə yeni istiqamətlər yaratmaq üçün bir addım atan sahibkarlar üçün bu son dərəcə vacibdir. Bu yeni müəssisələrə aiddir, lakin köhnə kreditləri olan şirkətlər, dövlət yenidən quruluş şəklində 30% zəmanəti bərpa edəcək "- Giorgi Gaxaria bildirib. Bundan əlavə, "Gürcüstanda istehsal edin" dövlət proqramı çərçivəsində kreditlərin və lizinqin, fəaliyyət növlərinin və dövriyyə kapitalının birgə maliyyələşdirmə müddəti artır; faiz dərəcəsinin ortaq maliyyələşdirmə mexanizmi dəyişir, minimum kredit limiti azalacaq. " Gürcüstanda istehsal edin "dövlət proqramı özəl sahibkarları dəstəkləmək baxımından ən uğurlu proqramlardan biridir və davam edən layihələrə dəstək olmaqdan əlavə son dərəcə vacib idi,əlbətdə ki, ümumi iqtisadi çətinliklər qarşısında həqiqi problemlər var, habelə bəzi hazır layihələrə başlamış və ya bu gün yeni layihələrə başlama fürsətini görəcək insanları həvəsləndirəcəkdir. Kredit və lizinqin birgə maliyyələşdirmə müddəti 24 aydan ibarətiydisə, 36 ay olacaq. Sadəcə bu gün bu proqramlar ilə işləyən sahibkarlara kömək edirik. Həm də faiz dərəcəsinin ortaq maliyyələşdirmə mexanizmi dəyişəcək və faizlərin maliyyələşdirilməsində dövlətin iştirakı artacaq, Həm də fəaliyyət növləri böyüyür, bir müddət "Gürcüstanı istehsal et" in hədəfini artırmaq üçün çalışdıq, indi bunun başqa bir vaxt olduğunu başa düşdük və dövlətin köməyinə ehtiyacı olan hər kəsə kömək etməliyik. Eyni zamanda minimum kredit / icarə limiti azalacaq və dövriyyə kapitalının maliyyələşdirilməsi artacaq.Bunlar “Gürcüstanda istehsal et”proqramının istifadəçilərini və ya proqramı istifadə etməyə qərar verən şirkətlərin resurslara girməsini asanlaşdıran vasitələrdir" -dedi baş nazir.
Hökumət başçısının sözlərinə görə, ən vacib komponentlərdən biri kənd təsərrüfatına qayğıdır. Xüsusilə, dövlət ibtidai kiçik biznesə başlamaq qərarına gəlmiş bir kənd sakininə 30.000 GEL qrant verəcəkdir. Dövlət bir neçə il əvvəl mikro qrant sisteminə başlamışdır və bu, ən uğurlu proqramlardan biridir. Giorgi Gakharia'nın sözlərinə görə, proqram 5000 GEL-dən başladı, sonra 15 000, 20 000 GEL oldu və bu gün hökumət qərar verdi və bu həddi 30 000 GEL'e qaldırdı.
"Kənd təsərrüfatına qayğı ən vacib komponentlərdən biridir, onun bir hissəsi bu gün daha da vacibdir. Ölkəmizin hər bir vətəndaşı, hər bir fermeri bu hissəyə sahibdir, çünki onların funksiyası və rolu bu gün aydın şəkildə göründü,ölkədəki əsas ərzaq məhsullarına tələbatı ödəsələr də,bütün qonşularımız protektsionistik olaraq artıq bazarı müdafiə etmir, əksinə, ölkələrində istehsal olunan məhsulları ixracı qoruyur. Buna görə yerli tələbatı ödəmək üçün yerli istehsalın inkişaf etdirilməsi son dərəcə vacibdir. Burada kənd təsərrüfatının funksiyası ən vacib olanlardan biridir. Dövlət bir neçə il əvvəl mikro qrant sisteminə başlamışdır və bu, ən uğurlu proqramlardan biriidi. 5000 GEL-də başladı, sonra 15.000 və 20.000 GEL oldu. Bu gün bu həddi 30.000 GEL-ə qədər artırmaq və bu portfelin həcmini 40.000.000-ə çatdırmaq qərarına gəldik. Bu ibtidai kiçik bir işə başlamağa qərar verən bir kənd adamı üçün əsl köməkdir. Biz ona ilk növbədə qrant, maliyyə mənbələri ilə kömək edirik ki, özü üçün məsuliyyət götürsün və sonra əlavə iş yerləri yarada bilsin ”dedi Giorgi Qaxaria. Bundan əlavə, illik maliyyə bitkilər üçün dövlət 50 000 000 lari ayıracaq. Hökumət başçısının sözlərinə görə, 5000 fermer aqrokreditdən istifadə edə biləcək. “Bu gün kənd təsərrüfatı sahəsində ilkin ərzaq məhsullarının istehsalı getdikcə daha çox əhəmiyyət kəsb etməkdədir, sadəcə ərzaq bazasının yaradılması,buna görə də, bu qərar qəbul edilib və hökumət Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin təşəbbüsü ilə 50 000 000 lari ayırıb. 5 mindən çox fermer bu məhsuldan istifadə edə biləcəkdir. Bu çox vacibdir, çünki illik məhsullar sürətli iqtisadi təsir göstərir, eyni zamanda yüksək iqtisadi risklərə malikdir, buna görə də dövlət fermerlərə dəstək olmaq və onlara kömək etmək üçün əlindən gələni edəcək "dedi Giorgi Qaxaria. Hökumət başçısının sözlərinə görə, sistematik torpaq qeydiyyatı probleminin son həlli olmadan kənd təsərrüfatının inkişafı mümkün deyil. “Ədliyyə Nazirliyi ilə birlikdə 3 ildə 1,2 milyon hektar ərazini sistemli şəkildə qeyd etmək qərarına gəldik. Bugünə kimi bu o sistematik qeydiyyatsız qalan torpaq mənbəyləridir və bundan sonra Gürcüstanda sistematik torpaq qeydiyyatı problemi nəhayət həll ediləcəkdir, və bunu mümkünü qədər tez reallaşdırmaq üçün əlimizdən gələni edəcəyik. Hamımız bu tədbirin əhəmiyyətini başa düşürük ki, həm fermer, həm də maliyyə qurumları olmaq imkanımız olsun, mümkün qədər səmərəli şəkildə ölkənin ən vacib ehtiyatlarından biri olan torpaqdan istifadə edib işləyəcəyik "dedi baş nazir.
Bundan əlavə, bütün fiziki və hüquqi şəxslərin su borcları silinəcəkdir. “Bundan əlavə, meliorasiya işlərinə dəstək olmaq qərarına gəldik,bütün fiziki və ya hüquqi şəxslər üçün yığılmış su vergisi ləğv olunsun, fiziki və hüquqi şəxslər 2020-ci il tarixli meliorasiya ödənişindən tamamilə azad olacaqlar "dedi Giorgi Gaxaria. Ümumilikdə ölkə böhranın idarə olunması üçün 3 milyard 500 milyon GEL xərcləyəcək. “İlk vəzifəmiz vətəndaşlarımızı təcili yardım maşınları ilə təmin etmək idi, bundan sonra tərəfdaşlarımız, donor təşkilatlarla işlədik və maliyyə mənbələri əldə etdik,və bundan sonra həm şəxslər, həm sahibkarlarımız, həm də iqtisadiyyatımız üçün etdiyimiz sosial yardım paketini etdik. Sadəcə, ilk addımlarımız vətəndaşa qayğı göstərmək və təcili xarakter daşıyan turizm sektoruna qayğı göstərmək idi. Növbəti addım ünvanlı sosial dəstək və əlbətdə səhiyyə sektoru baxımından vətəndaşa və iqtisadiyyata qayğı göstərməkdir. Bunun üçün, pandemia ilə mübarizə baxımından təcili xərclər üçün 350 milyon GEL ayrıldı. Ölkə böhranın idarə olunmasına 3,5 milyard GEL xərcləyəcək, bunun da 1,35 milyard GEL-i vətəndaşın ünvanlı maliyyə və sosial dəstəyi ilə həyata keçiriləcəkdir. İqtisadiyyat və sahibkarlara qayğı 2, 110 milyard GEL olacaq və dövlət hər bir vətəndaşımızın sağlamlığı üçün 350 milyon GEL xərcləyəcək "dedi. Giorgi Qaxaria. Hökumət başçısının sözlərinə görə, böhran idarəedilməsində bir sıra böyük problemlər var idi - vətəndaşın sağlamlığı və həyatına qayğı göstərmək və sonra iqtisadiyyata qənaət demək olan pandemiyanın sürətlə yayılması. "İki cəbhə var - sağlamlıq və iqtisadiyyata qənaət. Uzunmüddətli perspektivdə ayrı-ayrı cəbhələrdən heç birini qazanmağın mənası yoxdur. Hər kəs hər iki istiqamətdə qalib gəlməli olduğumuzu tam başa düşməlidir. Buna görə vətəndaşlar, şirkətlər, sahibkarlar üçün olduqca sərt tədbirlər görəndə tapacağımız tarazlığı, səhiyyə sistemimizin üzləşdiyi riskləri tarazlaşdırmalıyıq. Bu yadda saxlamaq lazım olan bir məqamdır və buna bənzər bir hadisəni çox əvvəl başlamış olsaq da, istirahət etməyimizə imkan vermir. Həm də iqtisadiyyatın vaxtında açılması üçün addımlar atmalıyıq ki, dünya pandemiyadan qalib çıxanda ölkələrin iqtisadiyyatı arasında qlobal rəqabət inkişaf etsin. Gürcüstan buna hazır olmalıdır, - Giorgi Qaxaria bildirib Baş nazir, qlobal pandemiyanın gündəlik davranışa təsirindən də danışdı və bir müddət maska, əsas gigiyena və əlcək geyinməyin gündəlik həyatın bir hissəsinə çevriləcəyini qeyd etdi. "Pandemiya həyatımızı və gündəlik davranışımızı dəyişdirdi ki, müəyyən məhdudiyyətlər və tədbirlər gələcək illər yanımızda qalacaq və bu qaydalara əməl etmədən iqtisadiyyatın açılması və iqtisadiyyatı bərpa etmək barədə danışmaq mümkün olmayacaq. Bu qaydalar çox sadədir və bu qaydalar qlobaldır, bunlar yalnız Gürcüstanda təqib və qorumalı olduğumuz qaydalar deyil. Müəyyən edilmiş qaydalara görə sosial uzaqlaşma zəruridir və həyatımızda uzun müddət lazımlı görünür. Bir daha təkrar edirəm, Corona virusunun ən böyük problemi bu günə qədər dünyada qlobal miqyasda bu virusa qarşı mübarizə yolu tapa bilməməsidir. Sosial məsafədən əlavə, hərəkətlilik, azalmış hərəkətlilik və s. Bu, hamımızın qarşılaşacağımız ən böyük problemdir. Əlcəklər, maskalar, ictimai gigiyena, gündəlik həyatımızın bir hissəsinə çevriləcək "-dedi Giorgi Gaxaria.
Baş nazirin qeyd etdiyi kimi, Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən hüquqi şəxslər tərəfindən müəyyən edilmiş qaydalara əməl olunması son dərəcə vacibdir. “Bütün sahibkarlar, bütün şirkətlər nəzərə almalıdırlar ki, bu tədbirləri görmədən fəaliyyətlərini bərpa etmək və uzun müddət davam etmək mümkün olmayacaqdır və epidemioloqlarımızın və həkimlərimizin verdiyi tələblər olmadan. Mümkün olduqda, fiziki təmasları minimuma endirmək və minimuma endirmək üçün həm özəl, həm də dövlət sektorlarında mümkün qədər uzaqdan istifadə edilməlidir. Bunlar əsas qaydalardır, onsuz heç bir iqtisadiyyatın açılması və ya məhdudiyyətlərin azaldılması barədə danışa bilməyəcəyik. Buna görə də, bu, gələcək addımlar ata biləcəyimiz əsasdır "dedi Giorgi Gaxaria. Məhdudiyyətlərin yüngülləşdirilməsi istiqamətinə gəldikdə, hökumət başçısı bunun səhiyyə sahəsində mütəxəssislər tərəfindən hazırlanan tövsiyələrin yerinə yetirilməsi keyfiyyəti ilə birbaşa əlaqəli olduğunu qeyd etdi. "Bu gün bəzi məhdudiyyətləri açsaqda bu məhdudiyyətlərə sabah və sonrakı gün qayıtmayacağımız demək deyil. İqtisadi fəaliyyətimizi aça bilərikmi və məhdudiyyətləri qaldırmağın növbəti mərhələsinə keçə bilməyimiz, həkimlərin qoyduğu qaydalara və şərtlərə nə dərəcədə əməl etdiyimizlə birbaşa bağlıdır. İqtisadi fəaliyyətə qoyulan məhdudiyyətlər mərhələlərlə qaldırılacaq və qaldırma məhdudiyyətləri arasındakı interval iki həftə olacaq. İki həftə bizə epidemioloji olaraq gətirəcək məhdudiyyətləri aradan qaldırmağın ilk mərhələsini göstərən dövrdür. Səviyyə saxlayacağıq, epidemioloji vəziyyəti pisləşdirəcəyik və ya əksinə, iki həftə mərhələdən keçid dövrü olacaq ”dedi Giorgi Qaxaria. Baş nazirin sözlərinə görə, bütün mərhələlərdən mərhələyə keçid epidemioloqlarla razılaşdırılacaq. "Bunu həf bir şirkət nəzərə almalıdır.Müəyyən fəaliyyətlərə icazə verildikdə, bu, epidemiyadan əvvəl olduğu kimi aparılmaq demək deyil. Bu gün başqa tələblər, fərqli reallıqlar var və hamımız başa düşməliyik ki, sosial məsuliyyətimiz yalnız işçilərimizin sağlamlığına qayğı göstərmək deyil,ümumilikdə bu cəmiyyətin məsuliyyətidir, çünki bildiyiniz kimi, bir epidemiya riski onun sadə köçürülməsidir "dedi Giorgi Qaxaria. Tədbirlərin yüngülləşdirilməsi və iqtisadiyyatı açmağın birinci mərhələsi 27 aprel Bazar ertəsi günü başlayacaq. Bu o deməkdir ki, aprelin 27-dən etibarən taksilərin tam işləməsi ilə yanaşı, yüngül nəqliyyat vasitələri ilə səyahətə tam icazə veriləcəkdir, Onlayn alış-veriş istənilən məhsula çatdırılma xidməti və açıq tipli aqrar bazarların fəaliyyəti. “Bütün bunlar Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən müəyyən edilmiş qaydalara riayət edən şirkətlərə, müəssisə və obyektlərə aiddir. Bu vəziyyətdə, bu istiqamətlərin hamısı işləyir. Səhiyyə Nazirliyi,tamamilə dəqiq protokollara sahibdir,məsələn,taksi sürücüsü maska taxmalıdı. Açıq aqrar bazarlarda təqib edilməli olan xüsusi, epidemik nəzarət mexanizmləri mövcuddur . Bu şərtlər yerinə yetirilsə, bu istiqamətlər açıq olacaq və bazar ertəsindən etibarən icazə veriləcək "dedi premyer-ministr.
Epidemioloji vəziyyətin qiymətləndirilməsinə görə ikinci mərhələ iki həftədən sonra başlayacaq və ikinci mərhələ tikintidə məhdudiyyətləri aradan qaldıracaq. "Bu tikinti, tikinti nəzarəti fəaliyyətləri, tikinti materialları istehsalı,avtomobillərin yuyulması və avtomobil xidmətləri tamamilə təmir olunur, kompüterlər, şəxsi və məişət əşyaları və istirahət zonalarının fəaliyyəti "- Giorgi Qaxaria bildirib. Baş nazir birinci, ikinci və üçüncü mərhələlərin əsasən açıq sahə ilə əlaqəli əsas fəaliyyətlər olduğunu vurğuladı. Üçüncü mərhələdə ticarət məhdudiyyətləri qaldırılacaq. Küçədən müstəqil girişi olan ticarət mərkəzlərindən başqa pərakəndə və topdansatış mağazalarından bəhs edirik, və açıq bazarın bütün növləri kimi, istehsal və nəşriyyat fəaliyyətinin bütün növləri. 4-cü mərhələdə məhdudiyyətlərin qaldırılması ticarət mərkəzləri, açıq hava restoranları və qida mağazalar, hər cür maliyyə xidmətləri, gözəllik salonları və estetik tibb mərkəzlərinə şamil ediləcəkdir. Bununla birlikdə, yalnız açıq hava restoranları və qida satış yerləri xidmət göstərə bilər. 5-ci mərhələdə məhdudiyyətlərin aradan qaldırılması qapalı tipli bazar və yarmarkalara, eləcə də yerlərdə xidmət də daxil olmaqla bütün növ restoran və ərzaq mağazalarına tətbiq ediləcəkdir.
Məhdudiyyətlərin altıncı mərhələsi əyləncə, idman və istirahət obyektlərinə, yaradıcı fəaliyyətə, qumar və gəlirli müəssisələrə, otellərə və təhsil müəssisələrinə təsir göstərəcəkdir. Məhdudiyyətlər digər bütün fəaliyyətlərdə də, uzaq olmayan rejimdə qaldırılacaqdır. "Burada bələdiyyə nəqliyyatı kimi böyük bloklar yoxdur. Burada planlı tibbi yardım yoxdur. Bunlar açılış prosesinin hər hansı bir mərhələsində son dərəcə subyektiv olacaq fəaliyyətlərdir və bunlar epidemiyanın coğrafiyası və yayılma sürəti ilə birbaşa əlaqəlidir "dedi Giorgi Qaxaria. Təqdimatın sonunda Baş nazir hökumətin atdığı addımları yekunlaşdırdı. "Epidemiyanın ilk günündən etibarən hər bir vətəndaşa minimum zəruri maddi yardım göstərdik və bunlar tam kommunal xərclər idi - elektrik, qaz, su. İstər oksigenə ehtiyac duyduğu şirkətlərə həm kredit təxirə salınması baxımından, həm də birbaşa turizm sektorunda olan turizm sektoruna kömək etdik. 3 aylıq kredit təxirə salınma komponenti olan şəxslərə kömək etdik. Vətəndaşa imkan verən kömək bu idi ki bu təəccüblü zərbədən sonra o, nəyin baş verdiyini, gündəlik həyatının necə dəyişdiyini anlamaq üçün bir az vaxt tapsın. Bu dövlətədə aiddir. Dövlət tam eyni vəziyyətdə idi "dedi Baş nazir. Giorgi Gaxaria'nın sözlərinə görə, bundan sonra problemin mürəkkəbliyini və miqyasını daha az-az qiymətləndirmək mümkün oldu və hökumət beynəlxalq tərəfdaşlar və donorlarla fəal işləməyə başladı.
Nəticədə 3 milyard maliyyə mənbəyi cəlb edə bildik. Və, bu gün təqdim etdiyimiz ünvanlı sosial yardım portfelinə məsuliyyətlə yanaşmağımıza imkan verdi. Populistlə deyil, boş vədlər şəklində deyil, tamamilə məsuliyyətli və dövlətin yerinə yetirə biləcəyi öhdəlikləri yerinə yetirir. Tənqidi, iqtisadiyyatımızın olduqca zəif olduğu üçün hər qəpiyi xərcləməli və bundan maksimum istifadə etməli olduğumuzu bilməyimiz vacibdir və bu gün heç kim zamanın, bu böhranın dəqiq vaxtının, çətinliyin, və bu xəstəliyinin aradan qaldırılması baxımından dəqiq proqnoz verməyə hazır deyil. Bu ikinci mərhələ idi və bu gün işlərini itirən bütün insanlara 1200 GEL miqdarında kömək edirik. Sosial balı 65000-100 000 olan bütün insanlara 6 ay ərzində 600 GEL miqdarında kömək edirik. Çox uşaqlı ailələlərdə 600 GEL kömək edirik. Əlillərə də 600 GEL miqdarında kömək edirik.
Qeyri-rəsmi sektorda işləyən və asanlıqla, çox elementar bir şəkildə gəlir itirdiyini sübut edə biləcək və Dövlət tərəfindən nəzərə alınacaq, və bir dəfə 300 GEL miqdarında kömək edəcəyik. Əlbətdə ki, bu gün qərar qəbul edirik və qanunvericilik səviyyəsində pensiyaların inflyasiya səviyyəsinə uyğun olaraq hər il artacağında bir dəyişiklik görəcəyik, Əlavə 80% iqtisadi artım olan 70 yaşdan yuxarı olanlar üçün "dedi. Giorgi Qaxaria. Hökumət başçısının sözlərinə görə, bütün bu addımlar insana, vətəndaşa qayğı göstərmək məqsədi daşıyır. "Sahibkarlığa, işlərə qayğı göstərməyə gəlincə, burada bu gün və böhran vəziyyətində şirkətləri xilas etmək və iş yerlərini qənaət etmək üçün təsirli olacaq qərarlar qəbul etdik. Böhrandan sonrakı iqtisadi dirçəliş planı birlikdə işləmək məcburiyyətində qalacağımız və iqtisadiyyatımızı vətəndaşlarımızla birlikdə planımızı necə həyata keçirməyimizdən birbaşa asılı olacaqdır. Bu gün virusla mübarizədəki bütün müqayisəli uğurlarımız təsirli və ardıcıl olaraq davam etdirilməyəcəyi təqdirdə suya atılacaq. Gündəlik nəzərə almağımız lazım olan sosial məsafəni, hərəkətliliyi azaltma qaydalarına əməl etməsək, ölkə sadəcə iqtisadi bərpa mərhələsinə keçməkdə çətinlik çəkəcəkdir,hansıki gələcək qlobal rəqabət baxımından çox vacibdir ”dedi Baş nazir. Baş nazir Gürcüstanın hər bir vətəndaşına cansağlığı arzuladı. “Cəbhə bölgəsində olan bütün insanlara və xüsusilə evdə qalan bütün vətəndaşlara təşəkkür etmək istəyirəm. Hərtərəfli, hər nə qədər çətin olsa da, hər bir vətəndaşımızın sağlamlığına qayğı göstərmək üçün lazım olan bütün məhdudiyyətlər yerinə yetirildi ki yaşlılarımızın və valideynlərimizin sağlamlığına qayğı göstərmək və iqtisadiyyatımızı tez bir zamanda bərpa etmək üçün"- dedi premyer-ministr.