რა არის ახალი კორონავირუსი?
Yeni koronavirus nədir?
ახალი კორონავირუსი (COVID-19) არის კორონავირუსების ახალი შტამი, რომლის ადამიანთა შორის გავრცელება, პირველად 2019 წელს ჩინეთში, ჰუბეის პროვინციაში დაფიქსირდა. ჯანმრთელობის ექსპერტების შეშფოთებას იწვევს ახალი ვირუსის შესახებ მწირი ინფორმაცია და ის ფაქტი, რომ მას აქვს პოტენციალი გამოიწვიოს მძიმე დაავადება და ზოგიერთი შემთხვევაში პნევმონია.
Yeni koronavirus (COVID-19) koronavirusların yeni formasıdır, hansının ki insanlar arasında yayılması ilk dəfə 2019-cu ildə Çində, Hubei əyalətində qeydə alınmışdır. Yeni virusun ağır xəstəliklərə və bəzi hallarda pnevmoniyaya səbəb ola biləcəyi haqqında məlumat səhiyyə mütəxəssislərində böyük qorxu doğurur.

ვინ იმყოფება რისკის ქვეშ?
Kimlər risk altındadır?
ადამიანები, რომელთაც არ უმოგზაურიათ დაავადების გავრცელების არეალში, არ იმყოფებიან მომატებული რისკის ქვეშ. პირებმა, რომლებმაც იმოგზაურეს მაღალი რისკის ქვეყნებში და ჩამოსვლიდან 2 კვირის განმავლობაში გამოუვლინდათ რესპირაციული სიმპტომები დაუყოვნებლივ დაუკავშირდნენ სამედიცინო დაწესებულებას ან 112. ასევე პირები, ვისაც მჭიდრო კონტაქტი ჰქონდათ (COVID-19) - ის შესაძლო ან დადასტურებულ შემთხვევასთან, საჭიროა დარჩნენ თვითიზოლაციაში 14 დღის განმავლობაში და რესპირაციული სიმპტომების გამოვლენისთანავე, დაუყოვნებლივ დაუკავშირდნენ სამედიცინო დაწესებულებას ან 112.
Xəstəliyin yayıldığı ərazilərə səyahət etməmiş insanlar yüksək risk altında deyillər. Yüksək riskli sayılan ölkələrə səyahət etmiş şəxslərdə, qayıtdıqdan sonra 2 həftə ərzində tənəffüslə bağlı simptomlar aşkar edilərsə, dərhal tibb müəssisələrinə və ya 112-ə müraciət olunmalıdır. Həmçinin COVID-19 – un mümkün və ya təsdiqlənmiş halları ilə yaxın təmasda olmuş insanlar da 14 gün ərzində özünü təcrid etməli və hər hansı tənəffüs simptomları olarsa dərhal tibb müəssisələri və ya 112-ə müraciət etməlidir.

ახალი კორონავირუსის დიაგნოზის მქონე პაციენტებს, ვირუსთან ექსპოზიციის შემდგომ, სიმპტომები გამოუვლინდათ 2 დან 14 დღეში
Yeni koronavirus diaqnozu qoyulan xəstələrdə simptomlar virusa məruz qaldıqdan sonrakı 2 gündən 14 günə qədər müddət ərzində özünü göstərdi.

როგორ ვრცელდება ახალი კორონავირუსი?
Yeni koronavirus necə yayılır?
- წვეთოვანი გზით: ხველით, ცემინებით
- Damcı yolu ilə: öskürəklə, asqırmaqla

- თვალზე, პირზე და ცხვირზე, დაუბანელი ხელის შეხებით
- Yuyulmamış əl ilə gözə, ağıza və buruna toxunmaq ilə

- დაავადებულთან მჭიდრო კონტაქტით - შეხება, ხელის ჩამორთმევა
- Yoluxmuş insanla yaxın təmasdan – toxunmaq, əl tutmaq ilə

- იშვიათ შემთხვევაში ფეკალიებთან კონტაქტით
- Nadir hallarda nəcis ilə təmasdan

რა არის ახალი კორონავირუსის სიმპტომები?
Yeni koronavirusun simptomları nələrdir?
ახალი კორონავირუსის დიაგნოზის მქონე პაციენტებს აღენიშნებათ რესპირაციული დაავადებების სიმპტომები, როგორიცაა:
Yeni koronavirusa yoluxmuş xəstələrdə aşağıdakı tənəffüs xəstəlikləri simptomları müşahidə olunur:
- ცხელება
- Hərarət

- ხველა
- Öskürək

- სუნთქვის გაძნელება
- Təngnəfəslik

- მძიმე დაავადება
- Ağır xəstələnmək

როგორ უნდა დავიცვათ თავი ახალი კორონავირუსისგან?
Özümüzü yeni koronavirusdan necə qorumalıyıq?
საზღვარგარეთ მოგზაურობისას გაითვალისწინეთ ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის რეკომენდაციები, იხილეთ NCDC.GE - ზე
Xaricə səyahət edərkən Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının tövsiyələrinə əməl edin, əlavə məlumat üçün NCDC.GE
ახალი კორონავირუსისგან თავის დასაცავად საჭიროა მიყვეთ გრიპისა და სხვა რესპირაციული დაავადებების პრევენციის ზოგად რეკომენდაციებს:
Yeni koronavirusdan qorunmaq üçün qrip və digər tənəffüs xəstəliklərinin qarşısının alınmasının ümumi tövsiyyələrinə əməl etmək lazımdır:

• ხშირად დაიბანეთ ხელები საპნითა და წყლით არანაკლებ 20 წამის განმალობაში ან გამოიყენეთ სპირტის შემცველი ხსნარი
• Tez-tez əllərinizi sabun və su ilə 20 saniyədən az olmaması şərtilə yuyun və ya tərkibində spirt olan mayelər istifadə edin

• ნუ შეეხებით თვალებს, ცხვირსა და პირს დაუბანელი ხელით;
• Yuyulmamış əlinizlə gözlərinizə, burun və ağzınıza toxunmayın;

• მოერიდეთ მჭიდრო კონტაქტს დაავადებულ ადამიანებთან
• Xəstəliyə yoluxmuş insanlarla yaxın təmasdan çəkinin

• ხველისა და ცემინებისას აიფარეთ პირსა და ცხვირზე ერთჯერადი ცხვირსახოცი ან მოხრილი იდაყვი
• Öskürərkən və asqırarkən ağız və burnunuzu kağız dəsmal ilə və ya bükülmüş dirsəyinizlə örtün
გახსოვდეს! ჯანმრთელმა ადამიანმა ნიღაბი უნდა ატაროს მხოლოდ დაინფიცირებულ პირთან მჭიდრო კონტაქტის შემთხვევაში.
Unutma! Sağlam insan yalnız yoluxmuş şəxslə yaxın təmasda olduğu halda maska taxmalıdır.

მეტი ინფორმაციისთვის, ეწვიეთ:
Ətraflı məlumat üçün daxil olun :
StopCov.ge ; moh.gov.ge
Ncdc.ge və ya facebook.com/ncdcgeorgia

ან დარეკეთ ცხელი ხაზის ნომერზე
Və ya qaynar xəttə zənd edin
15 05 ; 116 001

შეამცირეთ კორონავირუსით დაინფიცირების რისკი:
Koronavirusa yoluxma riskini azaldın:

დაიბანეთ ხელები საპნითა და გამდინარე წყლით ან გამოიყენეთ ხელის დასამუშავებელი
სპირტის შემცველი ხსნარი
Əllərinizi sabun və axan su ilə yuyun və ya tərkibində spirt olan əl təmizləyici mayedən istifadə edin

ხველის და ცემინებისას აიფარეთ პირსა და ცხვირზე ერთჯერადი ცხვირსახოცი ან მოხრილი იდაყვი
Öskürərkən və ya asqırarkən ağzınızı və burnunuzu kağız dəsmal və ya bükülmüş dirsəyinizlə örtün

მოერიდეთ კონტაქტს პირებთან, რომლებსაც აქვთ სურდო ან გრიპის მსგავსი სხვა სიმპტომები
Hər hansı qrip simptomları olan şəxslərlə təmasdan çəkinin.

მიიღეთ თერმულად კარგად დამუშავებული ხორცის პროდუქტები და კვერცხი
Termal olaraq yaxşı işlənmiş ət məhsulları və yumurta qəbul edin.

მოერიდეთ დაუცველ და მჭიდრო კონტაქს გარეულ ან/და ფერმის ცხოველებთან
Çöl və ya ferma heyvanları ilə açıq və yaxın təmasdan çəkinin.

თვითიზოლაცია
Özünü təcrid etmək
ახალი კორონავირუსთან (COVID-19) დაკავშირებული რეკომენდაციები თვითიზოლაციაში მყოფი პირებისთვის
Özünü təcrid etmiş insanlar üçün yeni koronavirusla əlaqəli tövsiyələr

დარჩით თქვენს საცხოვრებელში ან ბინაში.
Öz yaşayış yerinizdə və ya mənzilinizdə qalın.
ნუ წახვალთ სამსახურში, სკოლაში ან სხვა საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში
İşə, məktəbə və ya digər ictimai yerlərə getməyin

განცალკევდით სხვებისგან თქვენს საცხოვრებელში ან ბინაში
Özünüzü yaşayış yerinizdə və ya mənzildə başqalarından ayırın.

არ მიიღოთ სტუმარი თქვენს საცხოვრებელში ან ბინაში
Yaşayış yerinizdə və ya mənzildə qonaq qəbul etməyin.

არ გამოიყენოთ საზიარო საყოფაცხოვრებო სივრცეები
საზიარო სივრცეები თქვენს მიერ გამოყენების შემდეგ, უნდა გაიწმინდოს საგულდაგულოდ
Ümumi istifadə olunan məişət yerlərindən istifadə etməyin.
Belə yerlər siz istifadə etdikdən sonra ciddi şəkildə hərtərəfli təmizlənməlidir.

საკვები, წამლები და სხვა საშუალებები უნდა მოგეწოდოთ უსაფრთხოდ
Qida, dərman və digər lazımlı vasitələri etibarlı və güvənli şəkildə təmin olunmalıdır.

თავი შეიკავეთ თქვენს შინაურ ცხოველებთან კონტაქტისგან. თუ ეს გარდაუვალია, დაიბანეთ ხელები კონტაქტამდე და მის შემდეგ
Ev heyvanlarınızla təmasdan çəkinin. Əgər bu qaçılmazdırsa, təmasdan əvvəl və sonra əllərinizi yuyun.

შეაჩერეთ ინფექციის გავრცელება
İnfeksiyanın yayılmasını dayandırın

ხველის და ცემინებისას აიფარეთ პირსა და ცხვირზე ერთჯერადი ცხვირსახოცი
Öskürərkən və asqırarkən ağız və burnunuzu kağız dəsmal ilə örtün

ცხვირსახოცი გამოყენებისთანავე მოათავსეთ დახურულ ურნაში
Dəsmalı istifadə etdikdən dərhal sonra qapalı zibil qutusuna atın

დაიბანეთ ხელები საპნითა და წყლით
Əllərinizi sabun və su ilə yuyun

გამოიყენეთ ცალკე თქვენთვის განკუთვნილი საყოფაცხოვრებო ნივთები, როგორიცაა პირსახოცები, თეთრეული, კბილის ჯაგრისი, ჭიქა და თეფში
Yalnızca sizə aid olan məişət əşyalarından istifadə edin, hansılara ki, dəsmal, yataq dəsti, diş fırçası, stəkan və boşqabı aid etmək olar.

გაიკეთეთ ნიღაბი სხვებთან კონტაქტისას
Başqaları ilə təmasda olarkən maska taxın

დაიბანეთ ხელები საპნითა და წყლით
Əllərinizi sabun və su ilə yuyun

საკვების მომზადებამდე და მიღებამდე
Yemək hazırlamazdan və qəbul etməzdən öncə

ტუალეტის გამოყენების შემდეგ
Tualetdən istifadə etdikdən sonra

იზრუნეთ საკუთარ ჯანმრთელობასა და კეთილდღეობაზე
Öz sağlamlığınızın və rifahınızın qayğısına qalın

თუ თავს გრძნობ შეუძლოდ
Özünüzü halsız hiss edirsinizsə

დაისვენეთ სანამ თავს თავს არ იგრძნობთ უკეთ
Özünüzü yaxşı hiss edənə qədər dincəlin

მიიღეთ იმ რაოდენობის სითხე, სანამ რეგულარულად არ მოშარდავთ
Mütəmadi olaraq sidik ifraz edənə qədər lazımlı miqdarda su için

თვითიზოლაციაში მყოფი ყველა პირისთვის
Özünü təcrid edən bütün şəxslər üçün

მეგობრებთან და ოჯახთან კონტაქტი იქონიეთ ტელეფონის გამოყენებით, ვიდეო ან ონლაინ რეჟიმში
Dostlarınız və ailənizlə telefondan istifadə edərək, video və onlayn rejimdə əlaqə saxlayın.

იყავით ფიზიკურად აქტიური სახლი პირობებში, თუ ეს შესაძლებელია
Əgər bu mümkündürsə, ev şəraitində fiziki cəhətdən aktiv olun.

რესპირაციული სიმპტომების (ცხელება, ხველება, სუნთქვის გაძნელება) გამოვლენის შემთხვევაში დაურეკეთ 112
Tənəffüs xəstəlikləri simptomları (hərarət, öskürək, təngnəfəslik) aşkarlanarsa 112-ə zəng edin.

თითოეული ადამიანის პასუხისმგებლობა მნიშვნელოვანია
Hər bir insanın məsuliyyəti vacibdir

ხშირად დაიბანეთ ხელები საპნითა და წყლით ან დაიმუშავეთ სპირტის შემცველი ხსნარით
Əllərinizi sabun və su ilə tez-tez yuyun və ya tərkibində spirt olan xüsusi mayelərlə təmizləyin

მოერიდეთ მაღალი რისკის ქვეყნებში მოგზაურობას
Yüksək riskli ölkələrə səyahət etməkdən çəkinin

მოერიდეთ ხელის თვალებთან, პირთან და ცხვირთან შეხებას
Əl ilə gözlərə, ağıza və buruna toxunmaqdan çəkinin

დაიცავით სისუფთავე, ხშირად გაანიავეთ და დაალაგეთ სხველი წესით საცხოვრებელი და სამუშაო გარემო
Təmizliyə riayət edin, yaşayış və iş yerinizi tez-tez mayedən istifadə edərək təmizləyin və havasını dəyişin.

აიღეთ თქვენი წილი საზოგადოებრივი პასუხისმგებლობა
İctimai məsuliyyətdən payınızı götürün

1. ხველისა და ცემინებისას აიფარეთ ერთჯერადი ცხვირსახოცი ან მოხრილი იდაყვი
Öskürərkən və ya asqırarkən kağız dəsmalla və ya bükülmüş dirsəyinizlə ağız və burnunuzu örtün

2. გამოიყენეთ სამედიცინო ნიღაბი ავადმყოფობის დროს და დაუყონებლივ მიმართეთ ექიმს
Xəstəlik zamanı tibbi maskadan istifadə edin və dərhal həkimə müraciət edin

3. მოერიდეთ ხალხმრავალ ადგილებში ყოფნას ავადმყოფობის დროს
Xəstəlik zamanı insanların çox olduğu yerlərdə olmaqdan çəkinin

4. დაიცავით პრევენციული ღონისძიებები, რაც მოწოდებულია ჯანდაცვის პროფესიონალების მიერ
Səhiyyə peşəkarları tərəfindən tövsiyə edilən önləyici tədbirlərə əməl edin.